Οι μεγάλες θερμοκρασίες των ημερών μάς αναγκάζουν για άλλη μια φορά να στρέψουμε το ενδιαφέρον στο κλίμα. Όμως τα παραδοσιακά Μέσα, και πιο συγκεκριμένα η ελληνική τηλεόραση, έχει άλλη γνώμη. Τελευταία, με διάφορες αφορμές, τα ηλεκτρονικά Μέσα μάς βομβαρδίζουν με αποτρόπαιες εικόνες κλιματικών καταστροφών, που αίφνης αντικαθίστανται από νέες, πιο δραματικές, και πάει λέγοντας, με αποτέλεσμα να ξεχνάμε τις αλλαγές και τις αιτίες τους με το ρυθμό της εμφάνισης των καταστροφών. Όλα εδώ επαναλαμβάνονται περιοδικά, με συνέπεια κι αυξανόμενη ένταση. Το χειμώνα πλημμύρες και το καλοκαίρι πυρκαγιές. Το κλίμα αλλάζει, κάποιοι έχουν ευθύνες, όλοι έχουμε ευθύνες, αλλά «ο μεγάλος τζόγος έχει σχέση με τον χρόνο των εκλογών». Περνάμε τώρα στο επόμενο θέμα, αλλά για να δούμε πρώτα την απευθείας εικόνα απ’ το ελικόπτερο της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας που έχει συμπράξει με το κανάλι μας… «Η πύρινη λαίλαπα στο πέρασμά της δεν αφήνει τίποτα όρθιο»…

Ο τρόμος στα δελτία ειδήσεων πουλάει, έτσι λένε οι βετεράνοι, και προσθέτουν λίγη μουσική ακόμα. Στα διαλείμματα, οι τηλεθεατές αλλάζουν κανάλι και παρακολουθούν ειδήσεις με ρεπορτάζ, παράλληλου μοντάζ, ένα πλάνο κώλων στον Άλιμο με λεκτικά υπονοούμενα λουόμενων («καίγομαι λόγω της απέναντι κυρίας»), κι ένα πλάνο κώλων από καλιστεία ομορφιάς («καύσωνας και στα παρασκήνια»). Ωραία η κλιματική αλλαγή, αλλά πρέπει κάπως να δροσίσουμε τον κόσμο που επιμένει να ζει ακόμα σ’ αυτή την πόλη, στην Κυψέλη, στον Πειραιά, στο Μαρούσι, στο Άργος, στην Καλαμαριά. Έτσι σκέφτεται ο κόσμος των Media που προτιμά να αναμασά κοινοτοπίες που τελικά εφησυχάζουν, παρά ανησυχούν πραγματικά. Το δελτίο ειδήσεων συνιστά μια αποσπασματική αφήγηση που χειραγωγεί το κοινό αίσθημα. Το παράδειγμα γνωστό και μη εξαιρετέο: στις 30 Οκτωβρίου 1938 ένας 23χρονος ονόματι Όρσον Ουέλες, έκανε μια εκπομπή όπου εκφώνησε το έργο του Ουέλς «Ο Πόλεμος των κόσμων» σαν να ήταν είδηση. «Οι εξωγήινοι έρχονται» είπε ο νεαρός στο αέρα, και χιλιάδς αμερικανοί ακροατές του ρίγησαν απ’ τον πανικό.

Στα δικά μας τώρα, θα ‘λεγε κανείς ότι ο αριθμός των νεκρών επαναλαμβάνεται ηδονικά απ’ τους παρουσιαστές, σαν όλοι να θέλουν να πείσουν τους εαυτούς τους ότι «πράγματι εδώ υπάρχει θέμα». Για να στηρίξουν το πρόβλημα του καύσωνα πρέπει να βρουν νεκρούς. Τί κι αν δεν τους βρίσκουν; «Επισήμως 8, ανεπισήμως 18» λένε οι ειδήσεις στις 8. Για το Mega 13 οι θάνατοι, για το υπουργείο υγείας 5, για τον Alpha 18. Μ’ ένα θερμόμετρο στο χέρι, βιάζονται όλοι να καταγράψουν ρεκόρ. Στο κλιματιζόμενο παράθυρο εμφανίζεται ο: καθηγητής καρδιολογίας, ο συνδικαλιστής της ΔΕΗ, ο υπεύθυνος της ΔΕΗ, ο ιδιοκτήτης του φούρνου που δεν είχε ρεύμα.

Οι εικόνες των θερμόπληκτων κατοίκων της πόλης να κυκλοφορούν με καπέλα και μπουκάλια με νερό, επαναλαμβάνονται κι αυτές σαν φετίχ, που έχει χάσει εντελώς τη σημασία του. Οι παραινέσεις περί εξοικονόμησης ρεύματος, μαζί με τις εκκλήσεις οικολόγων επιστημόνων, χάνονται κι αυτές μέσα στον επαναληπτικό θόρυβο που δημιουργούν οι πωλήσεις των κλιματιστικών και κυρίως «οι κυβερνητικές ευθύνες για τις διακοπές του ρεύματος», μια ακόμα ευκαιρία για την αντιπολίτευση. Η ζέστη φαίνεται ότι έχει χτυπήσει τον πληθυσμό στο ΚΝΣ του, αλλά πρώτα και κύρια τα Μέσα. Τα ρεκόρ κατανάλωσης, ο φονικός καύσωνας, τα αλλοιωμένα τρόφιμα, οι ζημιές των εμπόρων, αναλυτικά, με γλαφυρή εικόνα: παγωτά λιωμένα, ηλικιωμένες που αναστενάζουν «πρωτοφανές!», ζώα που τους κάνουν ντους, «η εικόνα είναι πράγματι τραγική». Κι ανάμεσα σ’ όλα αυτά ούτε ένα ουσιαστικό ΓΙΑΤΙ, ούτε ένα ουσιαστικό ΠΩΣ, ούτε ένα ουσιαστικό ΤΙ. Μόνο θερμόμετρα, ρολόγια, μετρήσεις. Αναμάσημα κοινοτοπιών και πρόκληση πανικού. Το πρόβλημα δεν είναι πια ούτε το κλίμα, ούτε συγκεκριμένοι τρόποι ζωής, ούτε οι εμπρηστές, ούτε τίποτα. Στις συσκέψεις των τηλεοπτικών καναλιών βασιλεύει το «απίστευτο», το «πιασάρικο», «αυτό που φωνάζει». Το πρόβλημα τώρα είναι μόνο η ΔΕΗ, μόνο αυτό αξιώνει συζήτηση στα σημερινά δελτία ειδήσεων, και μετά, όπως πάντα εδώ και μήνες, ο χρόνος των εκλογών…

Βέβαια κάποιοι άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους τις τελευταίες ημέρες, κι ίσως τα επιτελεία των ΜΜΕ να είναι αρκετά συνετά, αφού θα μπορούσαν να είχαν πιστώσει στον καύσωνα τουλάχιστον μια ντουζίνα ακόμα θανάτους ή και περισσότερους. Από εδώ και στο εξής, οι άνθρωποι που θα υποστούν τις συνέπειες των «ακραίων καιρικών φαινομένων», θα είναι όλο και περισσότεροι. Μην ξεχνάμε τις έρευνες που λένε ότι σε λίγο θα έχουμε κλιματικούς πρόσφυγες, ανθρώπους που θα εγκαταλείπουν τα σπίτια τους γιατί η ζωή εκεί θα έχει γίνει αβίωτη. Ευτυχώς απ’ τη δύσκολη θέση έβγαλαν τα ελληνικά Μέσα οι διακοπές του ρεύματος και μετά οι πυρκαγιές. Οι διαφημίσεις αναψυκτικών και κλιματιστικών δε μπορούν να περιμένουν άλλο.