Όταν το λέω σε ανθρώπους που εργάζονται στα παραδοσιακά Μέσα μειδιούν. Όταν το λέω σε ανθρώπους εκτός των Μέσων κάνουν αστείες γκριμάτσες. Είναι ωστόσο κάτι εφικτό: τα blog και οι blogger μπορούν να γίνουν η αφορμή ώστε να εκδημοκρατιστούν τα Μέσα.Βέβαια εδώ και καιρό στην Ελλάδα κυριαρχεί απ’ τη μια ένα μοιρολατρικό δόγμα που πριμοδοτεί διαρκώς την καχυποψία κι απ’ την άλλη μια διάθεση ότι «όλοι είναι ίδιοι». Η εικόνα που παρουσιάζουν τα παραδοσιακά Μέσα, εκλαμβάνεται από αυξανόμενα στρώματα του πληθυσμού ως αντιαισθητική, χαμηλής ποιότητας κ.λπ., αλλά φαίνεται ότι οι δυνάμεις της αλλαγής είναι πολύ ανίσχυρες μπροστά στο παντοδύναμο καθεστώς που διοικείται από διαφημιζόμενους, διαφημιστές, παραγωγούς και ιδιοκτήτες.
Σε μεγάλο βαθμό, εκείνοι που ασκούν την αυστηρότερη κριτική στα παραδοσιακά Μέσα, είναι όσοι εργάζονται στα ίδια τα Μέσα. Φυσικά δεν αναφέρομαι στους σταρ, ούτε στα υψηλόβαθμα στελέχη που έχουν πιθανώς άμεσο συμφέρον να συντηρούν τη συγκεκριμένη κατάσταση. Αναφέρομαι σε υπαλλήλους που εργάζονται για να παραχθεί το προϊόν που ονομάζεται ενημέρωση, οι οποίοι μειδιούν όταν ακούνε κουβέντες περί εκδημοκρατισμού των Μέσων. Η ουσιαστική παραίτησή τους έχει συγκεκριμένες αιτίες που συνδέονται ασφαλώς τόσο με τις εργοδοσίες όσο και με την εκπροσώπησή τους στο συνδικαλιστικό όργανο ονόματι ΕΣΗΕΑ. Αλλά δεν είναι μόνο αυτά τα προβλήματα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια πιο βαθιά παραίτηση, απέναντι πια στο ίδιο το ιδεολόγημα του κερδοφόρου προϊόντος.
Οι δυσαρεστημένοι εργαζόμενοι στα παραδοσιακά Μέσα, βιώνοντας σε μεγάλο βαθμό συνθήκες αντιδημοκρατικές εντός του χώρου εργασίας τους, προτιμούν να σαμποτάρουν το προϊόν της εργασίας τους, παρά να προτείνουν κάτι καινούργιο, με λίγα λόγια νιώθουν απαξιωμένοι. Φυσικά, υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις που αντιστέκονται δημιουργώντας προϊόντα πραγματικής αξίας –και δεν είναι λίγες. Με το άνοιγμα του επαγγέλματος σε ολοένα και περισσότερους και υπό την απειλή του Διαδικτύου, το φαγητό ανακατεύεται ξανά, και δίνεται μια σπάνια ευκαιρία τόσο στην κοινωνία όσο και στα ίδια τα Μέσα να προωθήσουν πιο δημοκρατικές διαδικασίες εντός τους. Με λίγα λόγια να ανεβάσουν τον πήχη τόσο στη φόρμα όσο και στο περιεχόμενο των προϊόντων. Να αποκτήσουν λόγο στο προϊόν που παράγουν οι άμεσοι παραγωγοί του. Να ανοίξουν στην κριτική των αναγνωστών και των θεατών. Να εμπλέξουν στις αποφάσεις ακόμα και τους «καταναλωτές» τους. Να μπορούν να ελέγχονται. Οι blogger τώρα, ως παραγωγοί και ιδιοκτήτες των Μέσων τους, μπορούν να βοηθήσουν τα Μέσα να ανοίξουν, να γίνουν πιο δημοκρατικά, πιο πλουραλιστικά, γιατί όχι, πιο ανθρώπινα. Δεν ισχυρίζομαι ότι οι blogger είναι η τελευταία ελπίδα. Λέω πώς εδώ δίνεται μια σπάνια ευκαιρία ομαλής μετάβασης, σε ένα πιο δημοκρατικό μοντέλο. Για τώρα, αυτό που μπορούμε πραγματιστικά να περιμένουμε είναι ένα νέο Παράδειγμα.
Θα ήταν ενδιαφέρον να συμβεί κάτι τέτοιο με αφορμή τους bloggers. Παραμένει όμως δύσκολο. Βέβαια και στο ελάχιστο να αλλάξει κάτι θα είναι πρόοδος και ουσιαστική συνεισφορά του internet στη δημοκρατία.
Δύσκολο, σύμφωνοι. Αλλά είναι αυτό που λες περί «ουσιαστικής συνεισφοράς του internet στη δημοκρατία» που κάνει το εγχείρημα πραγματικά να αξίζει. Οι δυσκολίες είναι για να ξεπερνιούνται 🙂