Εσύ που μιλάς για την κρίση της δημοσιογραφίας, μήπως είσαι κι εσύ μέρος της; Κι αν ναι τί κάνεις γι’ αυτό; Αρκείσαι στο να δίνεις συνεντεύξεις και να γράφεις άρθρα για την κρίση;

Άκουγα πρόσφατα έναν πολύ γνωστό δημοσιογράφο να μιλά για τη δημοσιογραφία και την κρίση της. Ο επαγγελματίας αυτός είναι άνω των 50 κι έχει υψηλή θέση σε Μέσο Ενημέρωσης. Τον άκουγα λοιπόν να μιλά στην τηλεόραση, σαν να μιλούσε για κάποια τρίτη χώρα, να εξηγεί το πρόβλημα λεπτομερώς, να μνημονεύει γεγονότα και στοιχεία, αλλά ποτέ να μη συμπεριλαμβάνει τον εαυτό του στο πρόβλημα. Λίγη αυτοκριτική, και λίγη αυτοσυνειδησία λέω εγώ, δε βλάπτει. Η γενιά των σημερινών πενηντάρηδων κι εξηντάρηδων έχει βοηθήσει πολύ στον εκφυλισμό της δημοσιογραφίας. Τα κυρίαρχα φαινόμενα του κιτρινισμού, της αδιαφάνειας, του νεποτισμού και της αναξιοκρατίας, της υποταγής στη διαφήμιση, της συντεχνιακής λογικής, έχουν καλλιεργηθεί και διαιωνιστεί απ’ αυτή τη γενιά. Είτε τα έχουν ανεχθεί είτε τα έχουν υποθάλψει, οι δημοσιογράφοι που κατέχουν διευθυντικές θέσεις σήμερα στον Τύπο και γενικά τα Μέσα, φέρονται σα να μην έχουν καμία ευθύνη. Στην πραγματικότητα, φέρονται σαν οι δικές τους πράξεις να μην έχουν καμία ευθύνη για την αναξιοπιστία των Μέσων. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους δημοσιογράφους που δεν είναι διευθυντές. Όλοι έχουν βιοποριστεί απ’ αυτό το σαθρό σύστημα και το μόνο που έχουν να πουν τώρα στην κοινωνία είναι ότι η δημοσιογραφία περνά κρίση. Λες κι η κρίση είναι θέλημα θεού.

Στους αντίποδες, προ καιρού είδα τον κ. Σταμάτη Μαλλέλη, σε μια συνέντευξή του να λέει ότι ντρέπεται για όσα έχει κάνει στην ελληνική τηλεόραση, ότι ντρέπεται για το επάγγελμα που κάνει, ότι ντρέπεται γενικώς. Ο κ. Μαλλέλης είναι διευθυντής στο κανάλι που μεταδίδει περήφανα σκουπίδια, το STAR. Δυστυχώς δε θυμάμαι ακριβώς τα λόγια του ανθρώπου, και δε θέλω σε καμία περίπτωση να τον αδικήσω. Το ζουμί όσων έλεγε ήταν ότι προκειμένου να πετύχει στην τηλεόραση αναγκάστηκε να επινοήσει το «θεσμό» των παραθύρων, την Πετρούλα κ.λπ. Δε θέλω να ξέρω γιατί δήλωσε δημόσια τη μετάνοιά του ο άνθρωπος, το μόνο που ξέρω είναι ότι τουλάχιστον έκανε κάποια αυτοκριτική. Επιπλέον, δεν επιθυμώ να προσχωρήσω στην καχυποψία για τα πάντα χρεώνοντάς του κάποια ιδιοτέλεια στην κίνησή του αυτή.

Η αυτοκριτική ποτέ δεν έβλαψε κανέναν. Στον Τύπο διαβάζουμε διαρκώς άρθρα για την κρίση της δημοσιογραφίας, για τη δύναμη του Διαδικτύου, αλλά οι ίδιοι που τα γράφουν συντηρούν αυτό το χρεωκοπημένο μοντέλο που απαξιώνεται καθημερινά και καταδικάζει ακόμα περισσότερο τους πολίτες στο σκοτάδι ή την ημιμάθεια. Οι ίδιοι που γράφουν τα πύρινα άρθρα για την κρίση της δημοσιογραφίας έχουν αποκλείσει απ’ τα Μέσα ό,τι πιο ελπιδοφόρο υπάρχει ως δυναμικό στη χώρα. Αν δεν είσαι υποτακτικός, αν δεν είσαι συγγενής, φίλος ή ερωμένος, δεν έχεις ελπίδες στα ελληνικά Media. Αντίθετα, αν ξέρεις να κρατάς το στόμα σου κλειστό, τότε έχεις σίγουρα προοπτικές. Γενικά, στα ελληνικά Media ισχύει η αρχή: μπαίνεις μόνο με Μέσο, γίνεσαι μόνιμος με Μέσο και φεύγεις αν δεν έχεις ισχυρό Μέσο. Με λίγα λόγια, ακόμα και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα μας, λειτουργούν σε πολλές περιπτώσεις με τον τρόπο του Δημοσίου.

Νομίζω ότι για να γίνει κάποια αλλαγή θα πρέπει να προηγηθεί αυτοκριτική. Το πρόβλημα δεν είναι προσωπικό, αλλά πρέπει τα πρόσωπα να αναλάβουν κάποτε τις ευθύνες τους. Εμείς οι νεότεροι πραγματικά έχουμε απελπιστεί απ’ την έλλειψη προοπτικής. Αλλά για τις δικές μας ευθύνες θα μιλήσω αργότερα.