Οι δύο αντικρούομενες εγγενείς υπερδυνάμεις των social media σήμερα: απ’ τη μια μας ενώνουν, κάνουν τη δυνατότητα της επικοινωίας άμεση, και την έκφραση στιγμιαία, κι απ’ την άλλη μας χωρίζουν, μας διχάζουν, μας απομομώνουν σε κουκούλια και μας παγιδεύουν στο ναρκισσισμό και την κρίση μεγαλείου.
Ο πληροφοροϊός είναι πολύ πιο επικίνδυνος απ’ τον κορονοϊό γιατί το εμβόλιό του δε μπορεί να πατενταριστεί. Επαφίεται στον καθένα μας, αλλά και σ’ όλους μας αν θα το κάνουμε. Αν θέλετε να ξεφύγετε απ’ τη θέση που μας θέλουν οι τεχνολογικοί κολοσοί, από Αυτόματα ρομπότ δηλαδή, δείτε το συναίσθημά σας.
Ποτέ άλλοτε στην ανθρώπινη ιστορία δεν ήταν δυνατό να μπορεί κυριολεκτικά ο καθένας να εκπέμπει σε παγκόσμιο κοινό τα μηνύματά του. Η τεχνολογία επιτρέπει σε όλους μας να είμαστε πομποί πληροφοριών. Το διαδίκτυο εκτός από καταναλωτές και δέκτες μας έκανε και παραγωγούς κι αναμεταδότες πληροφοριών. Ας το σκεφτούμε λίγο αυτό. Όλοι, μπορούμε ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε το φράγμα του κύκλου των οικείων μας και να μιλήσουμε σ’ ένα πολύ ευρύτερο φάσμα αγνώστων προσώπων, σε μια δημόσια σφαίρα που ολοένα και μεγενθύνεται, και να πούμε ό,τι θέλουμε. Άνθρωποι με υψηλή ειδίκευση, με γνώσεις, με εμπειρίες, με κατάρτιση, με σπουδές, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, έχουν εδώ μια μεγάλη ευκαιρία να φτάσουν χωρίς διαμεσολαβήσεις στα αυτιά του όλου του κόσμου, ή τουλάχιστον σ’ όσους θέλουν να ακούσουν. Ταυτόχρονα, το ίδιο κανάλι έχουν στη διάθεσή τους κι εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι, από ανθρώπους χωρίς κανένα διαπιστευτήριο, χωρίς εχέγγυα λογικής κρίσης, μέχρι σοβαρά διαταραγμένους. Το μοντέλο της ενημέρωσης έχει υποστεί βαθύ κλονισμό εξαιτίας της τεχνολογίας. Οι πληροφορίες μεταδίδονται με ιοβόλο τρόπο, γίνονται όπως λέμε viral στη στιγμή. Την ίδια στιγμή, μια χούφτα τεχνολογικών επιχειρήσεων έχουν συγκεντρώσει και συνεχίζουν να συγκεντρώνουν έναν άνευ προηγουμένου πλούτο πληροφοριών.
Ό,τι κι αν έχω δημιουργήσει είναι αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας. Ακόμα και τα βιβλία, έργα που φαινομενικά γράφονται από ένα χέρι, είναι αποτέλεσμα εντατικής εργασίας πολλών ανθρώπων. Επομένως, ό,τι κι αν παραγάγω, ό,τι κι αν συνθέσω, θα εμπεριέχει πάντα μια θεμελιώδη αρχή: την αρχή της συνεργασίας. Η συνεργασία είναι μια υψηλή τέχνη, διότι απαιτεί συγκεκριμένες ποιότητες και καλλιέργεια του εαυτού. Στη χώρα μας, δε διδασκόμαστε να δρούμε συλλογικά. Εκπαιδευόμαστε όλοι από πολύ νωρίς στην καθαρά ατομική προσπάθεια και στον ανταγωνισμό. Η έννοια της συνεργασίας, στο ελληνικό σχολείο εξαντλείται σε κάποιες σποραδικές δραστηριότητες και σε μερικές θεωρητικού επιπέδου επικλήσεις ενός αόριστου ομαδικού πνεύματος. Όμως η ομαδικότητα, η συνεργατική όψη κάθε ανθρώπινης δράσης, δε μπορεί παρά να είναι στο κέντρο κάθε σοφής διδασκαλίας. (περισσότερα…)