Στην Ελλάδα οι μαφιόζικες πρακτικές πρώτα διαφημίζουν κυνικά τα προϊόντα και ύστερα υιοθετούνται ωμά απ’ τους όποιους ενδιαφερόμενους.

Εδώ και μερικές εβδομάδες τα Μέσα ενημέρωσης έχουν κατακλυστεί από δύο διαφημίσεις που κάνουν μνεία στη Μαφία. Είμαι σίγουρος ότι τα δημιουργικά επιτελεία των διαφημιστικών εταιρειών έχουν εμπνευστεί τις καμπάνιες με τη μαφία, απ’ την επιτυχία του βιβλίου «Γόμμορα», και τη δημοφιλία του συγγραφέα του Ρομπέρτο Σαββιάνο, ο οποίος έχει «επικυρηχτεί» απ’ την ιταλική μαφία και ζει πλέον μακριά απ’ την πατρίδα του. Η μία διαφήμιση (τηλεοπτική) είναι της Cosmote και κάνει ευθεία αναφορά στον Σαββιάνο, αφού παρουσιάζει έναν συγγραφέα που σημαδεύεται από όπλα την ώρα που παρουσιάζει το βιβλίο του για τη μαφία. Η άλλη διαφήμιση τώρα (ραδιοφωνική) μιλά για τη μαφία και τις μεθόδους της, αλλά δεν αναφέρεται στο βιβλίο. Στο σποτ ακούγεται ένας άνδρας να κάνει ερωτήσεις σ’ έναν άλλο φοβισμένο τύπο, και να τον παρακινεί να βάλει τα πόδια του στο άπηχτο τσιμέντο ώστε να τον πετάξει στο βυθό της θάλασσας. Η διαφήμιση αυτή, που μπορεί όλοι μας να έχουμε ακούσει δεκάδες φορές και να έχει περάσει απαρατήρητη, σήμερα γίνεται πάρα πολύ επίκαιρη. Βέβαια και μόνο το γεγονός ότι το σποτ αυτό έκανε χιούμορ με μια εγκληματική δραστηριότητα, την καθιστούσε εξ’ ορισμού απαράδεκτη, αλλά σήμερα που η εγκληματική αυτή πρακτική έγινε πραγματικότητα, δε μπορούμε απλά να μιλάμε για μια ακόμα χυδαία διαφήμιση, αλλά για ένα φαιδρό κι επικίνδυνο εμπορικό μήνυμα που αδιαφορεί για την κοινωνία,  κάνοντα χιούμορ με εγκληματικές πρακτικές ώστε να πουλήσει προϊόντα.

Πράγματι σήμερα το πρωϊ βρήθηκε μέσα στα νερά του λιμανιού του Πειραιά ένας άνδρας φιμωμένος και δεμένος με μια μπαταρία κρεμασμένη στο λαιμό του. Αποκλείοντας εύκολα το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας, αφού ο άνθρωπος ήταν δεμένος χειροπόδαρα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα της φονικής πράξης κάποιου ή κάποιων εγκληματιών. Ακόμα όμως κι αν δεν ισχύει ούτε αυτό, εδώ έχουμε να κάνουμε ξεκάθαρα με μια συγκεκριμένη φονική πρακτική. Ο άνθρωπος πετάχτηκε στη θάλασσα δεμένος και «κολλημένος» σ’ ένα βαρίδι. Οι ομοιότητες με τη μαφιόζικη πρακτική είναι ανατριχιαστικές. Αν ο ή οι εγκληματίες επινόησαν αυτό τον τρόπο χωρίς να έχουν ακούσει το διαφημιστικό μήνυμα, και η μέθοδός τους ήταν αποκλειστικά δική τους επινόηση, η διαφήμιση είναι «αθώα», τουλάχιστον σε πρώτο βαθμό. Αν ο ή οι εγκληματίες είχαν απλά υπόψη τους τις δεκάδες ταινίες για τη μαφία, που παρουσιάζουν ανάλογες σκηνές, και πάλι η διαφήμιση είναι «αθώα» σε πρώτο βαθμό. Αν όμως οι εγκληματίες είχαν ακούσει τη διαφήμιση, και τους είχαν «ξυπνήσει» οι εικόνες απ’ τις δεκάδες ταινίες και τα μυθιστορήματα, τότε η διαφήμιση είναι πολλαπλά υπόλογη για το έγκλημα, διότι έδωσε στο κοινό έγκλημα ή σε κάποιο διεστραμμένο, απελπισμένο, ‘ή άρρωστο μυαλό μια πολύ ωραία ιδέα και μάλιστα την πέρασε τόσο ελαφρά που ακόμα και οι ίδιοι οι δράστες πιθανώς να μην έχουν συνειδητοποιήσει από που εμπνεύστηκαν τη φονική τους μέθοδο.

Σε κάθε περίπτωση το ραδιοφωνικό σποτ έπαιξε εκατοντάδες και χιλιάδες φορές στα αυτιά των ελλήνων πολιτών χωρίς καν να γίνει αντιληπτή η επικινδυνότητά του. Άσχετα με το προϊόν που διαφήμιζε, το σποτ παρουσίαζε χιουμοριστικά έναν μαφιόζο να απειλεί το θύμα του πως θα το ρίξει στη θάλασσα με τσιμέντο στα πόδια. Φαίνεται ότι η πλύση εγκεφάλου είχε αποτελέσματα: το προϊόν αγοράζεται καθημερινά, ενώ ακόμα και η μέθοδος υιοθετείται από εγκληματίες. Εύγε στη διαφημιστική εταιρεία που τη δημιούργησε! Δεν είναι η πρώτη, αλλά ούτε και η τελευταία φορά που η διαφήμιση υποβάλλει στην κοινωνία, άλλοτε υπαινικτικά, άλλοτε χιουμοριστικά κι άλλοτε ανοιχτά, ΠΩΣ πρέπει να λύνει τα προβλήματά της, κι ο κόσμος να την ακολουθεί πιστά με κλειστά τα μάτια.