Tώρα δεν είμαι μόνο φθηνή, είμαι και 18, αναγγέλει μια γυναικεία φωνή με ηδυπάθεια κι ο ανδρικός πληθυσμός επιχαίρει. Είναι η νέα ραδιοφωνική διαφήμιση του πολυκαταστήματος ηλεκτρικών ειδών Saturn. Αν κάποιος ακούει τακτικά ραδιόφωνο, θα πρέπει να την έχει ακούσει τουλάχιστον 30 φορές μέσα σε μια ημέρα. Τί κι αν η διαφήμιση προσβάλλει τη γυναίκα από πολλές απόψεις; Έτσι κι αλλιώς, το μήνυμα περνά αυτούσιο στο ασυνείδητό μας.
Ας το αναλύσουμε λοιπόν. Με μια πρώτη, πρόχειρη ανάγνωση συνειδητοποιούμε ότι η διαφήμιση θεωρεί δεδομένο το ότι η γυναίκα έχει τιμή. Τοποθετεί δηλαδή εξ’ αρχής έναν κανόνα. Οι γυναίκες στο συγκεκριμένο διαφημιστικό είναι είτε φθηνές, είτε ακριβές. Στη συνέχεια, η σύνδεση με τα ηλεκτρικά προϊόντα τις καθιστά αυτόματα εργαλεία, εφάμιλλα με παιχνιδομηχανές ή τηλεόρασεις πλάσμα. Εδώ η φθήνια είναι ένα μείζον ζητούμενο, καθώς ο καταναλωτής, άνδρας κατά προτίμηση, θα στραφεί ανάμεσα στον όγκο της προσφοράς σ’ εκείνες τις επιλογές που κυρίως θα τον συμφέρουν. Αντιμετωπίζοντας τη γυναίκα ως προϊόν που έχει κοστολογηθεί, ο διαφημιστής δε διστάζει να πάει ακόμα πιο μακριά. Το προϊόν, εκτός από συμφέρον, είναι και νεότατο. Έγινε μόλις 18 ετών. Ενηλικιώθηκε δηλαδή. Το φαντασιακό του άνδρα οργιάζει. Γιατί πράγμα όμως μιλάμε ακριβώς; Για τις 18 δόσεις που υπόσχεται το υπερκατάστημα αν αγοραστούν προϊόντα αξίας άνω των 300 ευρώ, ή για τα 18 χρόνια της έτοιμης να ενδώσει νεαρής εκφωνήτριας; Μιλάμε για ηλεκτρικά προϊόντα ή για πόρνες; Τί ακριβώς διαφημίζει το σποτάκι; Φθηνές δεκαοχτάρες; Ή φθηνές τηλεοράσεις που αποπληρώνονται σε 18 μήνες; Σε ποιούς απευθύνεται η διαφήμιση; Σε κυνηγούς γυναικών ή σε αγοραστές υπολογιστών;
Όλο αυτό το πονηρό κλείσιμο του ματιού στους άνδρες καταναλωτές κρύβει μια βαθιά περιφρόνηση όχι μόνο για τις ιδιαίτερες ποιότητες του γυναικείου φύλου, αλλά και του ανθρώπου γενικότερα. Υπόσχεται σεξ με σχεδόν ανήλικη γυναίκα που έχει τις ελάχιστες υλικές απαιτήσεις, υποβιβάζοντας και τη γυναίκα αλλά και το σεξ σε μια συναλλαγή που μοιάζει με την αγορά μιας ηλεκτρικής συσκευής. Είναι προφανές ότι το μεγάλο κοινό των ηλεκτρικών ειδών που πουλάει το εν λόγω μαγαζί είναι ανδρικό κι ότι οι διαφημίσεις του μιλούν κυρίως στους άνδρες. Πώς θα νιώθει όμως ένα νεαρό 18χρονο κορίτσι όταν αντιμετωπίζεται ως φθηνό εμπόρευμα; Άραγε οι ίδιοι άνδρες που κολακεύονται από τέτοιου είδους διαφημίσεις, δεν έχουν κόρες σ’ αυτή την ηλικία; Τις αντιμετωπίζουν άραγε ως φθηνό εμπόρευμα; Η συνειδητή εκπόρνευση που προωθεί η εν λόγω διαφήμιση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι αθώα. Η φθηνή 18άρα της διαφήμισης απευθύνεται στην εκφυλισμένη μας συνείδηση, στο κατώτερο ένστικτο του ζώου που χρησιμοποιεί την ωμή βία, τη δύναμή του, για να υποτάξει τα πάντα. Είναι η φωνή του καταπιεσμένου και απελπισμένου που επιχειρεί να διεγείρει και να ερεθίσει τον καταπιεστή του μήπως και εξασφαλίσει την εύνοιά του. Είναι ο αυτοεξευτελισμός μιας κοινωνίας που έχει ανάγει τα πάντα σε εμπόριο κι έχει εκπορνεύσει τους πάντες μετατρέποντάς τους σε πελάτες κι εμπορεύματα εναλλάξ.
Υπερβολές, θα πουν πολλοί. Το παιχνίδι έχει χαθεί. Για τους περισσότερους άνδρες οι γυναίκες είναι εργαλεία, αντικείμενα, προϊόντα που αγοράζεις και πουλάς. Ο κυνισμός έχει θριαμβεύσει. Οπότε, γιατί να διαμαρτυρόμαστε όταν μια διαφήμιση μας δείχνει την πραγματικότητα;
Εντωμεταξύ, η διαφημιστική εταιρεία τροποποίησε σήμερα το μήνυμα κάνοντάς το ακόμα πιο σαφές. Κι έτσι η ηδυπαθής φωνή αναγγέλει τώρα δεν είμαι μόνο φθηνή, έρχομαι και στο χώρο σου… Saturn, μισούμε την ακρίβεια…
Το κείμενό σας είναι ένα από εκείνα που ζηλεύω που δεν έγραψα: συμφωνώ σε όλα απολύτως!
Ευχαριστώ για τα καλά λόγια, να ‘στε καλά!
Δεν ειχα ακούσει ποτε αυτη τη διαφημιση και τώρα έχω πραγματικά εξοργιστεί.
Κάνουμε μια ερευνητική εργασία στο λύκειο για το πως προβαλλεται η γυναίκα μέσα από τη διαφήμιση. Μας είχε ανατεθεί να βρούμε διαφημισεις με προσβλητικό περιεχόμενο. Δεν περιμενα οτι θα εβρισκα κάτι τετοιο. Ευχαριστω πολύ 🙂
Συμφωνώ απόλυτα με οσα είπατε και θαυμάζω πάρα πολύ τον τρόπο που σκεφτεστε.
Ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Στο βιβλίο μου Η πέμπτη εξουσία, υπάρχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο για αυτό ακριβώς το θέμα!
Θα ψαξω το βιβλιο σας γιατι είμαι σίγουρη πως θα βρω πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Και παλι ευχαριστώ πολυ.
Να ‘στε καλά!