Δε θα το πιστέψετε αλλά σήμερα συνάντησα ξανά την εκκεντρική γνωστή μου που είχε κουρευτεί σαν τη Μέρκελ. Μου πρότεινε να πάμε και για καφέ αλλά δεν είχα χρόνο, “μια άλλη φορά ίσως” της είπα. Δε θυμόμουν το όνομα της, και προσπάθησα να βρω έναν ευγενικό τρόπο να της το πω για να μην την προσβάλλω. Ούτε εκείνη θυμόταν το δικό μου. Μου είπε πως τη λένε “Λένι”. Της έδωσαν οι γονείς της αυτό το όνομα γιατί αγαπούσαν κι οι δυο τη Δίκη του Κάφκα. Η Λένι ήταν η γκουβερνάντα του θείου του Γιόζεφ Κ.
Το κούρεμά της είχε κάπως αλλοιωθεί, μα εκείνο που έκανε τώρα μεγάλη εντύπωση σε σχέση με το παρουσιαστικό της ήταν το λευκό τι σερτ της που ανέγραφε με μια ωραία γραμματοσειρά τη λέξη ΕΥΚΑΙΡΙΑ. Πρόσεξε ότι κόλλησα το βλέμμα μου στο μακό της και μου χαμογέλασε. Γύρισε την πλάτη της και μου αποκάλυψε την πίσω πλευρά όπου έγραφε ΒΟΗΘΕΙΑ.
“Θα στο πω απλά” μου είπε. Στεκόμαστε στην Ασκληπιού σχεδόν στο ύψος της Αλεξάνδρας. “Χαίρομαι κρυφά μ’ αυτό που συμβαίνει. Φοβάμαι μεν κι εγώ, και ανησυχώ. Αλλά χαίρομαι κιόλας. Χαίρομαι γιατί νιώθω δικαιωμένη που αγαναχτούσα με χιλιάδες προβλήματα που αντιμετώπιζα στην καθημερινότητά μου εδώ και πολλά πολλά χρόνια. Έχω αλλάξει δεκάδες δουλειές, έχω αντιμετωπίσει δεκάδες καχύποπτους και βλαμμένους ανθρώπους που δεν ήθελαν να με βοηθήσουν, που δεν ήθελαν να βοηθήσουν κανέναν. Γι’ αυτό έγραψα τη λέξη βοήθεια στην πίσω πλευρά”. Γύρισε την πλάτη της και μου έδειξε το πίσω μέρος του μακό της.
“Το πρωί στο μετρό ήρθε μια κοπέλα, μου έπιασε κουβέντα” συνέχισε, “και με ρώτησε τί είδους βοήθεια χρειάζομαι. Της είπα ότι είμαι ένα είδος κύρηκα της βοήθειας. Ότι προωθώ την έννοια της βοήθειας. Ότι η βοήθεια έχει ταυτιστεί με τη φιλανθρωπία και το ξέπλυμα του καπιταλισμού, αλλά η βοήθεια δεν είναι αυτό, είναι μια βαθιά ανθρώπινη κατάσταση. Με τη βοήθεια επιβιώσαμε. Με τη βοήθεια ξεπεράσαμε τα εμπόδια που μας έβαλε η φύση. Μη βλέπεις τώρα που θέλουμε να την καταστήσουμε κι αυτή εχθρό μας. Χωρίς τη βοήθεια των άλλων, είμαστε χαμένοι. Ήρθε που λες και μου έπιασε κουβέντα βλέποντάς με από πίσω, έχοντας δει τη λέξη “βοήθεια” και γυρνώντας για να της μιλήσω είδε τη λέξη ΕΥΚΑΙΡΙΑ και σάστισε για λίγο, όπως κι εσύ. Τί σημαίνει άραγε αυτό; θα σκέφτηκε. Η βοήθεια δε συνδέεται με τίποτα με την ευκαιρία. Όποιος χρειάζεται βοήθεια σημαίνει ότι δεν έχει καμία ευκαιρία. Αλλά όποιος ψάχνει για ευκαιρία ίσως να χρειάζεται και βοήθεια. Εσύ που είδες πρώτα την ευκαιρία, έχεις τώρα σίγουρα άλλη ιδέα για τη βοήθεια. Σου λέω ειλικρινά ότι χαίρομαι γιατί όντως βρισκόμαστε μπροστά από μια μεγάλη ευκαιρία να επινοήσουμε άλλους τρόπους επικοινωνίας όσων σκεφτόμαστε. Κι όχι μόνο. Έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία να κάνουμε τα πράγματα αλλιώς. Έχουμε το Διαδίκτυο, καθώς και τόσα άλλα μέσα για να εκφραστούμε και να συνομιλήσουμε. Χαίρομαι που λες γιατί αρκετοί άνθρωποι που γνωρίζω δείχνουν να συμφωνούν σε αυτές τις απτές λύσεις που σκεφτόμαστε όλοι. Μακριά από μαξιμαλισμούς και τέτοια. Εντάξει ακόμα είναι όλοι κάπως μουδιασμένοι και δεν ξέρουν ακριβώς πώς να σε πλησιάσουν, δεν ξέρουν πώς να σου ζητήσουν κάτι, αλλά αυτό σιγά σιγά θα αλλάξει. Και χαίρομαι μαζί γιατί τα προβλήματά μας εκτίθενται σε κοινή θέα. Χαίρομαι που αναδεικνύονται οι ανεπάρκειές μας, οι αναπηρίες μας ρε παιδί μου. Χαίρομαι γιατί βλέπω να αλλάζει αυτή η ψωροπερηφάνεια μας κι αρχίζουμε να πλησιάζουμε με αγάπη ο ένας τον άλλον. Αν έστω ένας αντιδρά στο μήνυμα της βοήθειας, είμαι σίγουρη ότι θα αντιδράσουν και πολλοί άλλοι”.
Παρατήρησε ίσως στο βλέμμα μου ότι άρχισα να κουράζομαι και μου είπε “δε θα σε κρατήσω άλλο, μπορεί να σκέφτεσαι ότι το έχω χάσει λίγο, ή ότι αναπαράγω κοινοτοπίες του στυλ η κρίση φέρνει ευκαιρίες. Κοίτα, δεν πετάω στα σύννεφα, ξέρω ότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να χειροτερέψουν τα πράγματα. Βλέπω γύρω μου τη βία και τον αποπροσανατολισμό των ανθρώπων. Αλλά ξέρεις τί λέω; Λέω ότι είναι στο χέρι μας. Είναι στο χέρι μας γαμώτο να βελτιώσουμε τη ζωή μας, να εμπιστευτούμε αυτούς που μιλούν μια ειρηνική γλώσσα αγάπης και βοήθειας, να ξεκινήσουμε απ’ το μικρό, απ’ το τοπικό, απ’ τους ανθρώπους γύρω μας κι απ’ τον εαυτό μας, και να συμβάλλουμε με το παράδειγμά μας σε λύσεις. Είναι οδυνηρό και δύσκολο, σύμφωνοι. Από πολύ μικρή έχω καταλάβει τί σημαίνει δυσκολία, αλλά το παλεύω, όπως το παλεύουν και χιλιάδες άλλοι. Σκέψου μόνο από που εμπνεύστηκαν οι γονείς μου το όνομά μου”.
Τότε θυμήθηκα ότι η Λένι δεν ήταν Ελληνίδα. Η άψογη εκφορά της Ελληνικής γλώσσας μ’ είχε κάνει να το ξεχάσω. Η Λένι είχε έρθει στο γυμνάσιο στο σχολείο μας για να ζήσει με τους θείους της. Είχε χάσει τους γονείς της πολύ νωρίς, και την είχε μεγαλώσει μια πολύ τρυφερή θεία με το σύζυγό της στην Αθήνα, που την βοήθησαν να αναπτύξει μια πολύ ανεξάρτητη νοοτροπία σε σχέση με τη ζωή της. Φαίνεται ότι τώρα πλέον έμενε μόνιμα στην Ελλάδα κι ότι είχε πάρει και υπηκοότητα. Δε θέλησα να τη ρωτήσω λεπτομέρειες γιατί βιαζόμουν να φύγω. Καθώς απομακρυνόμουν γύρισα και την κοίταξα να φεύγει κατηφορίζοντας την Ασκληπιού. Μια κινούμενη βοήθεια πάνω σε δύο γερμανικά πόδια.
let’s Leny 😉