Επιστρέφοντας στο σπίτι, μετά τη συνάντησή μου με τη Λένι, άρχισα να φέρνω στο μυαλό μου όλες τις Γερμανίδες που γνώρισα ποτέ. Η πρώτη ήταν η Άννε. Όταν ήμουν γύρω στα 16, εξαιτίας ενός προγράμματος ανταλλαγής μαθητών, την είχαμε φιλοξενήσει για αρκετό καιρό στο σπίτι μας. Ήταν ένα πολύ ευγενικό και χαμογελαστό κορίτσι.

Τότε, στις αρχές του Λυκείου δεν ήμουν και πολύ θερμός μαζί της, στην αγοροπαρέα μου δεν υπήρχε κενή θέση για κορίτσι, και για να είμαι ειλικρινής ντρεπόμουν λίγο για τη φιλοξενούμενή μου. Επίσης, δεν ήταν του γούστου μου, ερωτικά θέλω να πω, οπότε διανύοντας μια εποχή όπου το θέμα αυτό είχε μεγάλη σημασία, δε μπορούσα να έχω στενή φιλία μ’ ένα κορίτσι. Σήμερα νιώθω λίγες ενοχές γιατί δεν της έδειξα αρκετό ενδιαφέρον, από ανθρωπιστικής τουλάχιστον πλευράς. Πάντως δεν ήμουν ο μόνος που αντιμετώπιζε με κάποια δυσθυμία την Άννε. Θυμάμαι ότι η μάνα μου, ενώ τη συμπαθούσε πολύ, σχολίαζε αρνητικά μερικές απ’ τις συνήθειές της. Για παράδειγμα το γεγονός ότι της άρεσε να πλένει τα πόδια της στο νεροχύτη του μπάνιου. Όμως σε γενικές γραμμές η συμβίωσή μας ήταν πολύ ήρεμη και γαλήνια. Μερικές φορές ήταν και διασκεδαστική. Θυμάμαι ότι προσπαθούσα περιπαικτικά να την κάνω να πει το γράμμα “γ” σωστά. “Γ-γ-γ-γάμα” της έλεγα εγώ, “χχχχάμα” έλεγε εκείνη. Πες “γόμα” της έλεγα, “χώμα” έλεγε εκείνη και γελούσαμε όλοι μαζί.Η Άννε έμεινε αρκετό καιρό μαζί μας, γνώρισε κι ένα φίλο στο σχολείο κι έμεινε ακόμα περισσότερο στην Αθήνα. Έμοιαζε να της αρέσει πολύ η Αθήνα. Καταγόταν από ένα χωριό της Βαυαρίας. Όταν πρωτοήρθε μάς έκανε δώρο ένα εικονογραφημένο βιβλίο με φωτογραφίες απ’ τα πράσινα λιβάδια και τα αγροτόσπιτα της περιοχής της. Μετά από χρόνια έστειλε ένα γράμμα γεμάτο ενδιαφέρον για την οικογένειά μας. Θυμάμαι ότι όταν την φιλοξενούσαμε δεν είχα καμία συνείδηση της βαρύτητας αυτής της εμπειρίας. Το γεγονός ότι κάποτε η χώρα της είχε επιτεθεί στη δική μου χώρα, η όλη ιστορία του ναζισμού, δε μπήκε ούτε κατά διάνοια μεταξύ μας. Η συγκατοίκιση μ’ έναν ξένο σ’ αυτή τη νεαρή ηλικία είναι κάτι πολύ χρήσιμο. Σκέφτομαι ότι αν κάθε οικογένεια φιλοξενούσε έναν έφηβο από άλλη -κι ιδιώς από πρώην αντίπαλη- χώρα, θα είμασταν σίγουρα όλοι πολύ διαφορετικοί σε σχέση με τους άλλους. Ίσως και να μη βιώναμε αυτό το πολιτισμικό αδιέξοδο. Η συμβίωση με τον ξένο στο δικό σου σπίτι, όπου αναγκαστικά πρέπει να του παρέχεις μέρος του χώρου σου είναι μια μεγάλη πρόκληση. Σε διδάσκει πολλά. Έχει δίκιο η Λένι που λέει ότι το σημαντικότερο είναι να επινοήσουμε ξανά τρόπους συμβίωσης μεταξύ μας. Ειρηνικούς τρόπους. Βιώσιμους, συνεργατικούς κι ανθρώπινους.

Είναι φοβερά δύσκολο να είσαι ξένος ή διαφορετικός. Το συνειδητοποιείς όταν βρίσκεσαι σε μια χώρα της οποίας τη γλώσσα δεν γνωρίζεις ούτε στο ελάχιστο. Πόσο μόνος κι ανασφαλής αισθάνεσαι, όταν είσαι εντελώς ξένος. Ή πόσο αμυντικός γίνεσαι σ’ έναν ξένο τόπο προκειμένου να επιβιώσεις. Περιβάλλαμε την Άννε με αγάπη και στοργή, και παρότι δεν είχα συνείδηση της κατάστασης τότε, σήμερα είμαι ευγνώμων που την είχαμε αυτούς τους μήνες στο σπίτι γιατί με συμφιλίωσε με την ύπαρξη άλλων λαών, άλλων συνηθειών, άλλων ηθών. Με συμφιλίωσε με την ιδέα των διαφορετικών πολιτισμών που μπορούν να συνυπάρχουν όταν υπάρχει σεβασμός και καλή θέληση. Σκεπτόμενος όλα αυτά άρχισα να πιστεύω ότι γίνομαι Λένι.