Μπες στη θέση του ανθρώπου που έχασε άδικα έναν δικό του
Φαντάσου ότι έχεις ένα παιδί, που το αναθρέφεις με τη μεγαλύτερη δυνατή φροντίδα, με το μεγαλύτερο δυνατό ενδιαφέρον, με τη μεγαλύτερη δυνατή αγάπη. Το παιδί σου γίνεται 15, γίνεται 25, γίνεται 30, κάνει σπουδές, δουλεύει, γνωρίζει σύντροφο, έχει φίλους, κοινωνική ζωή, ταξιδεύει, πολιτικοποιείται, κοινωνικοποιείται κι ανταποδίδει την αγάπη του του έδωσες. Και μια μέρα ένας μεθυσμένος οδηγός παραβιάζει το κόκκινο και το σκοτώνει. Τόσο απλά.
Μπες σε παρακαλώ στη θέση αυτού του ανθρώπου. Φαντάσου τον απύθμενο πόνο, την τρομερή στενοχώρια, τη λύπη, τα αισθήματα ματαίωσης, απελπισίας, και κενού που προξενούνται σ’ αυτόν τον άνθρωπο. Προσπάθησε να νιώσεις και τις ενοχές που έχει αυτός ο γονιός. Τί θα μπορούσε να ανακουφίσει αυτό τον άνθρωπο; Τί θα μπορούσε να ΣΕ ανακουφίσει; Λίγα πράγματα σίγουρα. Μια ζεστή αγκαλιά, ένας συμπονετικός λόγος, ένα φιλικό περιβάλλον για να πενθήσεις. Όμως θα σου κάνω κάποιες πιο ειδικές ερωτήσεις. Θα σε ανακούφιζε αν ήξερες ότι αυτός που σκότωσε το παιδί σου είχε πάρει την άδεια οδήγησης δωροδοκώντας; Θα σε ανακούφιζε η πληροφορία ότι αυτός ο άνθρωπος δεν είχε ελεγχθεί ποτέ με αλκοτέστ; Θα σε ανακούφιζε η πληροφορία ότι ο δολοφόνος του παιδιού σου θα συνεχίσει και την επόμενη ημέρα να οδηγεί; Σίγουρα όχι. Κι όμως, όλα αυτά συμβαίνουν. Και συμβαίνουν καθημερινά. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί άδικα στους Ελληνικούς δρόμους, αλλά οι δικοί τους άνθρωποι είναι αδύνατο να ανακουφιστούν. Και θα μου πεις γιατί είναι σημαντικό να ανακουφιστεί ένας άνθρωπος απ’ την απώλεια ενός δικού του ανθρώπου, δεν είναι κάτι σύμφυτο της ζωής κάτι αναπόδραστο για όλους η απώλεια των δικών μας ανθρώπων; Θα σου ζητήσω να το ξανασκεφτείς. Ακόμα κι αν το παιδί σου είναι στη θέση του δολοφόνου, θα πρέπει να συλλογιστείς πώς έφτασε να σκοτώσει έναν άνθρωπο στο δρόμο. Αν η πολιτεία εκπαίδευε, και λειτουργούσε σε όλα τα επίπεδα, στην πρόληψη, την τιμωρία, την ενημέρωση, τη δικαιοσύνη, οι πιθανότητας να συμβεί ένα τέτοιο περιστατικό θα μειώνονταν. Φυσικά ένας αριθμός παραβατών θα συνέχιζε να οδηγεί ανεύθυνα, να βάζει σε κίνδυνο τη ζωή τη δική του και τη ζωή των άλλων, αλλά θα ήταν τόσο λίγοι, που σχεδόν δε θα υπήρχε λόγος να συζητάμε γι’ αυτούς. Η προσοχή μας θα ήταν στραμένη στην περαιτέρω ασφάλεια των δρόμων μας.
Στην Ελλάδα οι άνθρωποι που χάνουν δικούς τους στους δρόμους από τροχαία, κλείνονται στους εαυτούς τους ενοχικά κι αναλαμβάνουν όλο το μέρος της ευθύνης, σαν να φταίνε αποκλειστικά εκείνοι. Πολλές φορές μέμφονται τους εαυτούς τους που δεν προστάτευσαν τους ανθρώπους τους αρκετά -κι είναι λογικό. Μπορεί και να μην το έκαναν όντως, όμως το θέμα εδώ έχει πάρει διαστάσεις που ξεπερνούν το μεμονωμένο πρόσωπο. Πρέπει το μεμονωμένο πρόσωπο να κινητοποιηθεί, να ευισθητοποιηθεί, αλλά πρέπει κι η κοινωνία, οι θεσμοί, η πολιτεία να ξυπνήσουν.
Σου ζητώ να μπεις στη θέση αυτού του ανθρώπου για να καταλάβεις ότι η απώλειά του δεν είναι αποτέλεσμα μιας κακιάς ώρας, ούτε θέλημα Θεού. Γι’ αυτό και λέω ότι οι απώλειες αυτές είναι άδικες. Ξέρω ότι κάθε απώλεια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άδικη. Η επιτομή όμως της αδικίας είναι μια γενικευμένη συνθήκη που ευνοεί την ανομία, κι άρα την αδικία. Τα τροχαία δεν είναι τυχαίες συγκρούσεις. Η τύχη παίζει σίγουρα ρόλο σ’ ένα ποσοστό τροχαίων αλλά δεν είναι αυτή η κυρίαρχη. Τα τροχαία είναι εγκλήματα, κι όχι δυστυχήματα, γιατί προκαλούνται από εγκληματικές πράξεις ή παραλείψεις.
Τα τροχαία είναι το αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτικής για την οδική ασφάλεια, είναι το αποτέλεσμα της αδιαφορίας της πολιτείας και των πολιτών, όλων μας δηλαδή, για την οδική ασφάλεια, είναι τελικά το αποτέλεσμα της υποτίμησης της ίδιας της ανθρώπινης ζωής. Σου ζητώ να μπεις στη θέση αυτού του ανθρώπου για να κινητοποιηθείς, να αποτρέψεις ένα παρόμοιο μέλλον για τον εαυτό σου και για τους άλλους. Δε στο ζητώ απλά, σε εκλιπαρώ. Γιατί είναι υποχρέωσή σου απέναντι σ’ αυτό τον τραυματισμένο άνθρωπο, στο αδικοχαμένο παιδί του. Γιατί είναι υποχρέωσή σου απέναντι σε όλους.
Πιστεύω ότι όλοι οι πολίτες έχουν συλλογική συνείδηση, αλλά δεν υπάρχει κοινωνική συνοχή. Το κράτος είναι σε κατάσταση αφασίας και με την σημερινή οικονομικο-κοινωνική κρίση όλοι προσπαθούν να επιβιώσουν.Φυσικά αυτή κατάσταση επικρατεί εδώ και δεκαετίες, και η αιτία όλων των κακών είναι η παντελής έλλειψη παιδείας και καλλιέργειας της συλλογικής συνείδησης-ευθύνης. Ολοι μας είμαστε υπεύθυνοι για το επίπεδο της κοινωνίας, αλλά οι αμαρτωλές συνήθειες δεκαετιών μάς έχουν γίνει δεύτερο δέρμα. Η παιδεία είναι το υπ’αριθμόν 1 ζητούμενο για μια κοινωνία πολιτών, κι όχι υπηκόων, όπως έχουμε καταντήσει. Στην Αμερική που ζω την τελευταία δεκαετία, βλέπω τη διαφορά με την Ελλάδα: σαν άνθρωποι δεν έχουμε ιδιαίτερες διαφορές, αλλά ως πολίτες, τεράστιες. Εδώ σχηματίζουν άνετα ομάδες για την υποστήριξη και προώθηση όποιουδήποτε θέματος και δεν είναι λίγες οι φορές που το πετυχαίνουν, πηγαίνοντας βήμα βήμα, αρχίζοντας από την τοπική αυτοδιοίκηση. Στην Ελλάδα έχουμε κακομάθει και ο ατομικισμός μας είναι ασύγκριτος. Αυτή η κρίση είναι και μια ευκαιρία για αλλαγή νοοτροπίας και ειλικρινά ελπίζω οι συμπατριώτες μου να το συνειδητοποιήσουν εγκαίρως. Αυτά…
Μακάρι η κοινωνία και η πολιτεία να ξυπνήσουν…. μακάρι κάτι να αλλάξει στα επόμενα χρόνια … δυστυχώς εγώ είμαι απαισιόδοξη (όπως έγραψε και πιο πάνω η φίλη Δέσποινα) στην Ελλάδα έχουμε κακομάθει και ο ατομικισμός μας είναι ασύγκριτος … και αυτό δύσκολα αλλάζει στον Έλληνα
(συγχωρέστε με για την απαισιοδοξία μου και το αρνητικό μου σχόλιο αλλά είμαι απογοητευμένη από την ζωή που ζω στην χώρα μου και με όλα αυτά που παρακολουθώ να συμβαίνουν)
Αυτό λέγεται συλλογική συνείδηση…
Πιστεύω ότι όλοι οι πολίτες έχουν συλλογική συνείδηση, αλλά δεν υπάρχει κοινωνική συνοχή. Το κράτος είναι σε κατάσταση αφασίας και με την σημερινή οικονομικο-κοινωνική κρίση όλοι προσπαθούν να επιβιώσουν.Φυσικά αυτή κατάσταση επικρατεί εδώ και δεκαετίες, και η αιτία όλων των κακών είναι η παντελής έλλειψη παιδείας και καλλιέργειας της συλλογικής συνείδησης-ευθύνης. Ολοι μας είμαστε υπεύθυνοι για το επίπεδο της κοινωνίας, αλλά οι αμαρτωλές συνήθειες δεκαετιών μάς έχουν γίνει δεύτερο δέρμα. Η παιδεία είναι το υπ’αριθμόν 1 ζητούμενο για μια κοινωνία πολιτών, κι όχι υπηκόων, όπως έχουμε καταντήσει. Στην Αμερική που ζω την τελευταία δεκαετία, βλέπω τη διαφορά με την Ελλάδα: σαν άνθρωποι δεν έχουμε ιδιαίτερες διαφορές, αλλά ως πολίτες, τεράστιες. Εδώ σχηματίζουν άνετα ομάδες για την υποστήριξη και προώθηση όποιουδήποτε θέματος και δεν είναι λίγες οι φορές που το πετυχαίνουν, πηγαίνοντας βήμα βήμα, αρχίζοντας από την τοπική αυτοδιοίκηση. Στην Ελλάδα έχουμε κακομάθει και ο ατομικισμός μας είναι ασύγκριτος. Αυτή η κρίση είναι και μια ευκαιρία για αλλαγή νοοτροπίας και ειλικρινά ελπίζω οι συμπατριώτες μου να το συνειδητοποιήσουν εγκαίρως. Αυτά…
Αγαπητή Δέσποινα σ’ ευχαριστώ πολύ για το σχόλιό σου. Δε θα μπορούσε να ειπωθεί κάτι πιο εύστοχο απ’ αυτό που λες.
Μακάρι η κοινωνία και η πολιτεία να ξυπνήσουν…. μακάρι κάτι να αλλάξει στα επόμενα χρόνια … δυστυχώς εγώ είμαι απαισιόδοξη (όπως έγραψε και πιο πάνω η φίλη Δέσποινα) στην Ελλάδα έχουμε κακομάθει και ο ατομικισμός μας είναι ασύγκριτος … και αυτό δύσκολα αλλάζει στον Έλληνα
(συγχωρέστε με για την απαισιοδοξία μου και το αρνητικό μου σχόλιο αλλά είμαι απογοητευμένη από την ζωή που ζω στην χώρα μου και με όλα αυτά που παρακολουθώ να συμβαίνουν)