Σε μια ομιλία που έκανα πρόσφατα, με ρώτησαν πώς βλέπω το μέλλον της δημοσιογραφίας και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Συνήθως απαντώ ότι δεν είμαι προφήτης. Ωστόσο εδώ μπορώ να κάνω μια μάλλον ασφαλή πρόβλεψη. Επειδή μια παρόμοια ερώτηση μού έγινε από μια πρωτοετή φοιτήτρια δημοσιογραφίας, της είπα ότι τη ζηλεύω. Ως νέος άνθρωπος έχεις πραγματικά σήμερα έναν εκπληκτικό πλούτο ευκαιριών για να εργαστείς στα Μέσα. Για την ακρίβεια, μπορείς να επινοήσεις τη θέση στην οποία θα εργαστείς. Το μέλλον της δημοσιογραφίας και των Μέσων προδιαγράφεται λαμπρό. Το μόνο δυσοίωνο μέλλον είναι εκείνων των δημοσιογράφων στα παραδοσιακά Μέσα που δεν θα ανταποκριθούν στη νέα εποχή.

Τα δεδομένα σήμερα είναι σαφή. Τα παραδοσιακά Μέσα φθίνουν τόσο σε εμπορική αξία όσο και σε αξιοπιστία. Ο γραπτός Τύπος αγκομαχά, το ραδιόφωνο προσπαθεί κι η τηλεόραση σταδιακά χάνει την πρωτοκαθεδρία της. Το Διαδίκτυο αλλάζει τα πάντα. Υπάρχουν μεγάλα εταιρικά ονόματα και μάρκες παγκοσμίως που εξακολουθούν να μεσουρανούν, αλλά νέοι παίκτες έρχονται να ταράξουν τα νερά. Με ελάχιστα μέσα, μπορεί σήμερα κάποιος όχι μόνο να κάνει τη διαφορά, αλλά να αλλάξει και το Παράδειγμα. Το μέλλον της δημοσιογραφίας είναι σίγουρα ψηφιακό και δημιουργικό. Ψηφιακές εφαρμογές, ιστοσελίδες, πλατφόρμες και νέες ιδέες έρχονται διαρκώς να ταρακουνήσουν τις παγιωμένες αντιλήψεις και τα μοντέλα.

Στα 10 και πλέον χρόνια που δημοσιογραφώ, έχω δει μεγάλες αλλαγές. Ευγνωμονώ την τύχη, αλλά και την τόλμη μου να ασχοληθώ από νωρίς με τη Διαδικτυακή δημοσιογραφία και σήμερα νιώθω πραγματικά αισιόδοξος για το μέλλον γιατί συνειδητοποιώ ότι το Διαδίκτυο είναι ένας κανονικότατος καταλύτης για το λειτούργημα και το επάγγελμα της δημοσιογραφίας. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κάποιος είναι να ξεχάσει ό,τι ήξερε. Εδώ όλα πρέπει να γίνουν απ’ την αρχή. Αυτή η σπάνια ευκαιρία, να δημιουργήσεις απ’ το μηδέν ένα Μέσο, είναι ό,τι πιο ανανεωτικό μπορεί να σου τύχει. Η πρόκληση βέβαια είναι τεράστια. Χρειάζεται να απαντήσεις σε πολλές δύσκολες ερωτήσεις κι έπειτα να πειραματιστείς, να αποτύχεις και να ξαναπροσπαθήσεις.

Η δημοσιογραφία πηγαίνει προς πολλές κατευθύνσεις ταυτόχρονα. Το σημαντικό είναι ότι έχει σήμερα μια μεγάλη ευκαιρία να επανεφευρεθεί και να διαπρέψει. Ο δημοσιογράφος καλείται τώρα να επανατοποθετηθεί μέσα στην κοινωνία, να προσδιορίσει εκ νέου το δημόσιο ρόλο του και να ανταμοιφθεί κατάλληλα για την υπηρεσία του προς τους πολίτες, ενημερώνοντάς τους ουσιαστικά. Η δημοσιογραφία σήμερα πολώνεται. Απέναντι στο χρεωκοπημένο κι αναξιόπιστο κυρίαρχο μοντέλο δημιουργούνται ελπιδοφόρα παραδείγματα που δεν αλλάζουν απλά τα επιχειρηματικά μοντέλα, αλλά και την κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική κι εκπαιδευτική διάσταση των Μέσων. Οι ιδέες που μπορούν να ευδοκιμήσουν είναι πολλές κι ευφάνταστες. Αρκεί κάποιος να έχει όρεξη για δουλειά κι ανοιχτό μυαλό. Το μέλλον της δημοσιογραφίας προδιαγράφεται συναρπαστικό. Το ίδιο και το μέλλον των δημοσιογράφων που θα ανοιχτούν προς νέους ορίζοντες.

Αν σ’ ενδιαφέρει να μάθεις περισσότερα για το παρόν και το μέλλον της ψηφιακής (κι όχι μόνο) δημοσιογραφίας, στείλε μου ένα email στο manolis[at]andriotakis.gr, για να εκδηλώσεις ενδιαφέρον σχετικά με το εργαστήριο/σεμινάριο σύγχρονης δημοσιογραφίας που θα διοργανώσω το φθινόπωρο.