Είμαστε ένας χαιρέκακος λαός; Παρατηρώ γύρω μου, στο φυσικό περιβάλλον όπου κινούμαι αλλά και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ανθρώπους να χαίρονται με τις αποτυχίες των διπλανών τους, ή ακόμα χειρότερα να κάνουν ό,τι μπορούν για να αποτύχουν οι διπλανοί τους. Είναι σαν να μην αντέχουμε ως άτομα κι ως ομάδες, τις νίκες και τις επιτυχίες των άλλων, ίσως γιατί φοβόμαστε ότι αυτές θα αποκαλύψουν την ανεπάρκειά μας.

Τα επιτεύγματα μοιάζουν να μας προκαλούν αμηχανία γι’ αυτό τα αντιμετωπίζουμε πάντα με καχυποψία. Κάποιο μέσο θα είχε για να επιτύχει, σκεφτόμαστε. Ήταν τυχερός, είχε την τάδε εύνοια. Ο ανταγωνισμός μεταξύ μας είναι ακραίος, αλλά αυτό θα μπορούσε να είναι βιώσιμο αν αναγνωρίζαμε στην ύπαρξη κάποιων κανόνων μια ελάχιστη έστω αξιοκρατία. Τα πάμπολλα κρούσματα αναξιοκρατίας, η αδιαφάνεια, ο χαμηλός πήχης, η έλλειψη κουλτούρας δίκαιου παιχνιδιού, καθιστούν ακόμα πιο δύσκολο το να δεχτούμε ότι κάποιος διαπρέπει. Κι έτσι πρέπει όλοι να αποτύχουν. (περισσότερα…)

Ό,τι κι αν έχω δημιουργήσει είναι αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας. Ακόμα και τα βιβλία, έργα που φαινομενικά γράφονται από ένα χέρι, είναι αποτέλεσμα εντατικής εργασίας πολλών ανθρώπων. Επομένως, ό,τι κι αν παραγάγω, ό,τι κι αν συνθέσω, θα εμπεριέχει πάντα μια θεμελιώδη αρχή: την αρχή της συνεργασίας. Η συνεργασία είναι μια υψηλή τέχνη, διότι απαιτεί συγκεκριμένες ποιότητες και καλλιέργεια του εαυτού. Στη χώρα μας, δε διδασκόμαστε να δρούμε συλλογικά. Εκπαιδευόμαστε όλοι από πολύ νωρίς στην καθαρά ατομική προσπάθεια και στον ανταγωνισμό. Η έννοια της συνεργασίας, στο ελληνικό σχολείο εξαντλείται σε κάποιες σποραδικές δραστηριότητες και σε μερικές θεωρητικού επιπέδου επικλήσεις ενός αόριστου ομαδικού πνεύματος. Όμως η ομαδικότητα, η συνεργατική όψη κάθε ανθρώπινης δράσης, δε μπορεί παρά να είναι στο κέντρο κάθε σοφής διδασκαλίας. (περισσότερα…)

Επί πολλά χρόνια πίστευα ότι το να βασανίζομαι είναι μια φυσιολογική κι αναπόδραστη κατάσταση. Είχα πείσει τον εαυτό μου ότι η χαρά έρχεται μόνο μέσα απ’ το παρατεταμένο και διογκούμενο βάσανο. Ένιωθα ότι έσερνα πάνω μου μια αδιόρατη καταδίκη που μου είχε αποδοθεί από έναν άγνωστο τύραννο με πολλά πρόσωπα. Είχα το κεφάλι μου, και το σώμα, και την ψυχή μου, τοποθετημένη σε μια μέγγενη, που διαρκώς στένευε τα περιθώρια, και με εμπόδιζε να αναπνεύσω και να ελευθερωθώ. Τελικά, αναγκάστηκα να ζητήσω βοήθεια. Και μετά από αρκετά χρόνια κατόρθωσα να βγάλω τον εαυτό μου απ’ τη μέγγενη.

Βλέπω γύρω μου πολλούς ανθρώπους που υποφέρουν απ’ αυτό που θα ονομάσω το σύνδρομο της μέγγενης. (περισσότερα…)