Μερικές ημέρες πριν τις εθνικές εκλογές της 4ης Οκτωρίου και τη μεγάλη ήττα του, ο Κώστας Καραμανλής, πρωθυπουργός της χώρας επί 5 έτη, απαντάει σε ερωτήσεις που υποβλήθηκαν από πολίτες μέσω της πλατφόρμας Twitter. Στο τέλος της συνέντευξης η επιλεγμένη να μεσολαβήσει μεταξή των χρηστών και του κ. Καραμανλή, η κ. Σώτο Μητρόγλου, μεταφέρει στον υποψήφιο πρωθυπουργό και πρόεδρο της Ν.Δ., δύο ερωτήσεις που έγιναν με την ετικέτα #askND, κι αφορούσαν σε ποδοσφαιρικά θέματα. Τότε, ο κ. Καραμανλής με χαρακτηριστική ταχύτητα και άνεση, χαμογελαστός, χωρίς να αλλάξει στάση σώματος, χροιά φωνής, ή έκφραση, απαντάει στις ερωτήσεις, αποδεικνύοντας ότι το συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο του είναι πάρα πολύ οικείο. Μαζί ο πρώην πρωθυπουργός αποδεικνύει πόσο περιορισμένο είναι το κοινό του, αλλά και πόσο αδαής ως προς την επικοινωνιολογία είναι. Παρότι επαναλαμβάνει την προσφιλή του θεωρία περί του «έλληνα παντογνώστη», πέφτει ο ίδιος στην παγίδα που του έστησαν τα Νέα Μέσα, και η βιασύνη των επιτελών του επιτέλους να τα υιοθετήσει ως προεκλογικά εργαλεία, και απαντά σε δύο ερωτήσεις που αφ’ ενός τον εκθέτουν ανεπανόρθωτα σ’ ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας, το οποίο όχι μόνο δεν παρακολουθεί ποδόσφαιρο, αλλά θεωρεί την κουλτούρα γύρω από αυτό χυδαία, βίαιη και προβληματική, κι αφ’ ετέρου, στρεβλώνουν τη θεσμική του υπόσταση.

Φυσικά καθένας έχει το δικαίωμα να μιλά για το ποδόσφαιρο με όποιο τρόπο επιθυμεί, τόσο δημόσια, όσο και ιδιωτικά, αυτό είναι αυτονόητο. Εκείνο που δεν είναι αυτονόητο είναι όλα τα θέματα να μπαίνουν στο ίδιο «τσουβάλι». Δείτε τις ειδήσεις του STAR: τί κάνουν επιτυχημένα; Αφαιρούν απ’ τις ειδήσεις το όποιο βάρος τους, ανάγοντας τα πάντα σε διασκέδαση. Πολύ χαρακτηριστικό ήταν το γεγονός ότι το βράδυ των εκλογών, στο περίπτερο του ΠΑΣΟΚ το κανάλι είχε στείλει την ημίγυμνη παρουσιάστρια του μετεωρολογικού του δελτίου. Η αφήγηση των ειδήσεων στο STAR είναι μονοδιάστατη κι έχει ένα και μόνο σκοπό, να διασκεδάσει τον τηλεθεατή. Μ’ άλλα λόγια τα πάντα σ’ αυτό το κανάλι είναι διασκέδαση. Το ίδιο συμβαίνει και στο λόγο ενός πρωθυπουργού: τα πάντα ρέπουν στη σοβαρότητα ή και τη σοβαροφάνεια. Κι επειδή τα επικοινωνιακά επιτελεία θέλουν να μάς δείξουν ότι δεν είναι τα πάντα σοβαρά, ότι ο υποψήφιος έχει και μια πολύ ανθρώπινη πλευρά, τον βάζουν να μιλήσει για ποδόσφαιρο. Ολέθριο λάθος. Αντί να πουν στον υποψήφιο να χαλαρώσει ακόμα και στα σοβαρά, τον γελoιοποιούν βάζοντάς τον να μιλήσει με σοβαρό ύφος για μη σοβαρά θέματα.

Παρατηρώντας τον να μιλάει για παίκτες ποδοσφαίρου με τον ίδιο τρόπο που μιλάει και για εργαζόμενους ή για κοινωνικές ομάδες, συνειδητοποιούμε ότι ο άνθρωπος έχει απολέσει κάθε αίσθηση του ρόλου του. Τον έχουν αποσυντονίσει οι επικοινωνιολόγοι και πραγματικά δε μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του. Η αδηφάγα όρεξη των Μέσων – τα νεότερα από αυτά είναι βουλιμικά, μην πω ανθρωποφαγικά, ή χειρότερα, κανιβαλιστικά – τον υποχρεώνει να εκτεθεί τόσο βίαια που πραγματικά η εικόνα του «καίγεται» σ’ ένα βιντεάκι μόλις 3 λεπτών στο YouTube.

Σιγά το πράγμα, θα έλεγε κάποιος κυνικός. Έτσι είμαστε όλοι, κι αν σας αρέσουμε. Ο πρωθυπουργός της χώρας καθρεφτίζεται στις χιλιάδες των οπαδών που διαβάζουν αθλητική εφημερίδα και συζητούν για το ποδόσφαιρο με περισσή σοβαρότητα. Πρόκειται για το αρχέτυπο του μέσου, λευκού, μεσήλικα Έλληνα. Το έχουν πει όλοι οι σύγχρονοι κήνσορες των ελληνικών Μέσων: έχουμε τους ηγέτες που μας αξίζουν. Είναι ο μέσος έλληνας, που συζητάει για το ποδόσφαιρο λες και πρόκειται για το μέλλον των παιδιών του, και μιλάει για το μέλλον των παιδιών του λες και πρόκειται για το πρωτάθλημα. Είναι ο μέσος έλληνας που έχει ύφος δέκα καρδιναλίων, που γουστάρει τα εξώφυλα των περιοδικών με τις γκομενάρες, είναι ο μέσος έλληνας που πάει στα μπουζούκια, που έχει SUV αυτοκίνητο, που άλλα λέει κι άλλα κάνει, κ.λπ. κ.λπ. Είναι ο άνδρας με τα περιττά κιλά και τις αυξημένες ευθύνες. Αυτόν επιλέξαμε σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις για προωθυπουργό, γιατί εκτός των άλλων ξέρει κι από μπάλα, μπορεί να μην έχει πιάσει ποτέ στη ζωή του σκούπα ή να έχει πλύνει τα πιάτα, αλλά από ευφράδεια πάει πολύ καλά. Κι επειδή μας μοιάζει τόσο πολύ, μπορούμε να τον κατεβάζουμε όποτε θέλουμε στα μέτρα μας, να τον βρίζουμε επίσης όσο θέλουμε, όπως βρίζουμε τον αγαπημένο μας ποδοσφαιριστή όταν κάνει το Λάθος. Γιατί σε τελική ανάλυση είμαστε κανίβαλοι. Η χώρα μας είναι ο παράδεισος του κανιβαλισμού, και μας αρέσει.

Αναφορικά με τη θεσμική θέση του κ. Καραμανλή καταλαβαίνουμε όλοι ότι ο προωθυπουργός οφείλει να ενσαρκώνει ένα λιγότερο διχαστικό μοντέλο και να εμπνέει με τη στάση του πολύ ευρύτερες κοινωνικές ομάδες – όχι μόνο αυτό τον πολύ συγκεκριμένο τύπο άνδρα, που δεν έχει ίχνος δημιουργικότητας, αλλά του περισσεύει η κοιλιά και οι πολλές γνώσεις γύρω απ’ το ποδόσφαιρο, τα μικροπολιτικά θέματα και την παγκόσμια οικονομία.

Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι αν η ενέργεια και η σοβαρότητα με την οποία φαίνεται να αντιμετώπιζε τα ποδοσφαιρικά θέματα ο κ. Καραμανλής στρεφόταν σε άλλα πιο κρίσιμα θέματα, ίσως να είχε καλύτερα αποτελέσματα η κυβέρνησή του. Όμως ούτε αυτό ισχύει. Η κουλτούρα του καφενείου στην Ελλάδα δεν έχει βοηθήσει στην επίλυση κανενός θέματος, εκτός ίσως απ’ τη θεραπευτική και εκτονωτική βοήθεια της απουσίας των ανδρών απ’ τα σπίτια τους. Είναι ό,τι πιο καθυσηχαστικό, ό,τι πιο άτολμο, ό,τι πιο υπνωτιστικό έχει επιβιώσει εδώ και δεκαετίες στη χώρα. Το καφενείο. Το καφενείο που μεταφέρθηκε στην τηλεόραση, στα περιοδικά, στις εφημερίδες, στα πανεπιστήμια, και τώρα στα μπλογκ, στις ιστοσελίδες, παντού. Το καφενείο, που μετέτρεψε το διάλογο και τη συζήτηση σε οπαδικούς ανταγωνισμούς. Το καφενείο που υιοθέτησε την κουλτούρα του γηπέδου και ανεβοκατεβάζει ΕΙΔΩΛΑ με την πιο χυδαία σεξιστική και μισογύνικη γλώσσα. Το καφενείο, που μετέτρεψε την πολιτική σε επικοινωνία, τον πολίτη σε οπαδό, το δημόσιο χώρο σε ποδοσφαιρικό τεραίν και ταύτισε τη μοίρα της χώρας με αγιογράφους και λιβελογράφους κατά περίπτωση. Το γηπεδικό καφενείο, που καταδίκασε τη χώρα σε λογικές μειωμένων προσδοκιών και της έδωσε αυτή τη μίζερη όψη. Τώρα βέβαια το πραγματικό καφενείο φυτοζωεί. Τα τελευταία του ξέφτια εντοπίζονται στο προπατζίδικο της γειτονιάς, ή σε κάποια συνοικιακή καφετέρια. Τώρα είναι η ώρα της κυριαρχίας του ηλεκτρονικού καφενείου. Τώρα το καφενείο έχει πανελλαδική εμβέλεια. Έχει τους ειδικούς του, τους διασκεδαστές, τον Πρωθυπουργό και τους ευκαιριακούς οπαδούς του. Τη μια ημέρα οι αθλητικές εφημερίδες γιορτάζουν το μεγάλο προπονητή, και την άλλη ζητούν τον αποκεφαλισμό του. Κι όλα αυτά φτάνουν να γίνονται σοβαρό θέμα συζήτησης, ακόμα και στη Βουλή. Προσεχώς, το καφενείο των κανιβάλων και στα κινητά σας.