Θέλουμε έντιμους δημοσιογράφους; Θέλουμε ανεξάρτητους πολίτες που δημοσιογραφούν; Θέλουμε αξιόπιστα Νέα Μέσα; Αν ναι, πρέπει κατά τη γνώμη μου να συμφωνήσουμε σ’ ένα δεσμευτικό πλαίσιο αρχών και αξιών.

Το έχω γράψει στο βιβλίο μου και σε δεκάδες αναρτήσεις σ’ αυτό το blog: τα νέα Μέσα είναι μια σπάνια ευκαιρία να εφεύρουμε εκ νέου τη δημοσιογραφία. Βέβαια είναι πολλοί εκείνοι που έχουν συμφέρον να μην αλλάξει ΤΙΠΟΤΑ. Είναι πολλοί εκείνοι που βολεύονται απ’ την παρούσα κατάσταση των παραδοσιακών Μέσων. Ένας Τύπος άσφαιρος, ένας Τύπος αγορασμένος, ένας Τύπος χωρίς αξιοπιστία, ΚΙΤΡΙΝΟΣ, ΡΟΖ, ΓΚΡΙ, ΜΑΥΡΟΣ, χωρίς ανεξαρτησία, χωρίς ουσιαστική ελευθερία, ένας Τύπος, κατ’ ευφημισμό μόνο, «οξυγόνο της δημοκρατίας». Εκδότες που χρησιμοποιούν τα Μέσα ως οχήματα για άλλες δραστηριότητες, Μέσα σε ελάχιστα χέρια, δημοσιογράφοι είτε σταρ, είτε οκνηροί και φιμωμένοι, αναγνώστες και θεατές υπνωτισμένοι, ιδού το κλειστό κύκλωμα των Μέσων μας. Απ’ την άλλη, τα Νέα Μέσα, τα blog, τα social media, έχουν γίνει αντιληπτά ως παράλληλες πλατφόρμες εξάσκησης των ίδιων πρακτικών. Εκβιασμοί, πληρωμένα ποστ, ψευδοϊστολόγια, κρυμμένες διαφημίσεις, και πάλι εκβιασμοί, ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, όλες οι γνωστές παθογένειες των παραδοσιακών Μέσων έχουν μεταφερθεί τώρα μεγαλοπρεπεώς στα ιστολόγια και τα κοινωνικά δίκτυα. Τα διαδικτυακά μας Μέσα αντανακλούν ευκρινώς τα αδιέξοδα των παραδοσιακών μας Μέσων και κατ’ επέκταση της κοινωνίας.

Οι προοπτικές του blogging και των Νέων Μέσων είναι δεδομένες. Τις αντέχουμε όμως; Θέλουμε πραγματικά Νέα, ανεξάρτητα, ελεύθερα και ανοιχτά, κοινωνικά Μέσα; Θέλουμε πραγματικά ανεξάρτητους δημοσιογράφους και πολίτες που δε λογοδοτούν σε κανέναν παρά στους εαυτούς τους; Αν θέλουμε σοβαρά μια άλλη, υγιή δημοσιογραφία (γιατί έχω πολλούς λόγους να πιστεύω ότι είναι πολλοί εκείνοι που ΔΕΝ θέλουν), πρέπει να προχωρήσουμε σε μια σειρά αποφάσεων για να διασφαλίσουμε την αξιοπιστία και τη δημοκρατικότητα των Νέων Μέσων.

Να συμφωνήσουμε σε μια δεοντολογία.
Να δικτυωθούμε με ανάλογες πρωτοβουλίες του εξωτερικού.
Να απομονώσουμε τις παθογενείς χρήσεις.

Έχουμε μεγάλη δύναμη που μπορούμε να την κατευθύνουμε σε δίκαιους σκοπούς και σε ουσιαστικές έρευνες. Μπορούμε να επιστρέψουμε στις αρχές και τις αξίες της δημοσιογραφίας. Μπορούμε να μην εκπέσουμε στην κυνική αντίληψη των ημερών. Και ακηδεμόνευτα να αυτοοργανωθούμε.

Η πρότασή μου προς blogger που έχουν δημοσιογραφικά blog ή και σελίδες δημοσιογραφικού περιεχομένου, προς πολίτες που εκφέρουν δημόσια άποψη ή δημοσιογραφούν, είναι να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο δεσμευτικών αρχών και αξιών. Θα μπορούσε να είναι ένας κώδικας δεοντολογίας όπως εκείνος που είχε αποτολμηθεί απ’ τον E-lawyer. Δε γνωρίζω το όνομα της πρωτοβουλίας, δε γνωρίζω το ακριβές περιεχόμενο, ούτε και τις πρακτικές λεπτομέρειες, αλλά γνωρίζω ότι είναι μια άμεση κι επείγουσα προτεραιότητα.

Ιδού τρεις πολύ βασικές αρχές που προτείνω:

1. Ελευθερία των δημοσιεύσεων. Δε με αφορά αν είσαι δεξιός, αριστερός, κεντρώος ή αναρχικός. Μου αρκεί να σέβεσαι και να τηρείς τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλλάβει όλοι.
2. Επωνυμία. Χωρίς αυτή θολώνουν τα νερά. Κανείς άλλος δε μπορεί να πάρει την ευθύνη των γραφόμενών σου: πρέπει να το κάνεις θαρραλέα εσύ.
3. Διαφάνεια. Δέχεσαι διαφήμιση; Να το γνωρίζουμε. Δέχεσαι χορηγείες από εταιρείες ή πληρώνεσαι από κάποιο κόμμα, φορέα κ.λπ.; Είσαι έμμισθος υπάλληλος κάποιου; Να το γνωρίζουμε.

Αν υπάρξει ενδιαφέρον να το προχωρήσουμε θα επανέλθω σύντομα.