Εξαιρετικά δυνατά & Απίστευτα Κοντά, Τζόναθαν Σάφραν Φόερ

Απ’ την 11η Σεπτέβρη 2001 θυμάμαι δύο πράγματα. Το τηλεφώνημα ενός φίλου μου που με προέτρεψε να ανοίξω την τηλεόραση και να δω τον πρώτο πύργο μέσα στους καπνούς. Και την πληροφορία ότι ένας συνάδελφος στην εφημερίδα που εργαζόμουν πανηγύριζε μόλις έμαθε το γεγονός. Θυμάμαι ότι κολλήσαμε όλοι στις οθόνες μουδιασμένοι και αμήχανοι μπροστά στο θέαμα αυτού του πρωτόγνωρου συμβάντος. Και μετά, θυμάμαι τους πάντες να μιλούν γι’ αυτό με δέος. Το σοκ ήταν μεγάλο. Μέχρι πρόσφατα, είχα διαβάσει πολλά άρθρα για την 11η Σεπτέμβρη, μερικά σχετικά βιβλία, αλλά κανένα λογοτεχνικό έργο που να σχετίζεται πιο άμεσα με την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Απ’ όσο γνωρίζω δεν έχουν γραφτεί πολλά μυθιστορήματα για τη μαύρη αυτή ημερομηνία. Ένα απ’ τα σχετικά έργα ανήκει σ’ ένα απ’ τα μεγάλα νέα ταλέντα της αμερικανικής λογοτεχνίας, τον Τζόναθαν Σάφραν Φόερ.

Η οπτική γωνία του βιβλίου είναι ελαφρώς λοξή. Το “Εξαιρετικά δυνατά & απίστευτα κοντά” (μτφρ. Ελένη Ηλιοπούλου, εκδ. Μελάνι) έχει μεν μια πολυπρισματική αφηγηματική δομή, αλλά ουσιαστικά υιοθετεί τη ματιά ενός δεκάχρονου αγοριού, το οποίο έχασε τον πατέρα του απ’ το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Ένα κείμενο φρέσκο, πολύ συγκινητικό και αστείο μαζί, που αναπνέει και στοχάζεται, το βιβλίο του Φόερ είναι μια απότιση φόρου τιμής στους νεκρούς, αλλά και γενικότερα στον Αθώο άνθρωπο. Η αθωότητα του μικρού ήρωα, η ευφυία και οι φόβοι του ξυπνούν στον αναγνώστη μια οικεία αίσθηση. Είναι η αίσθηση που έχει κάποιος όταν πραγματοποιείται ο χειρότερος εφιάλτης του. Είναι η αίσθηση της ακινητοποίησης μπροστά στον απρόσμενο θάνατο, μπροστά στη βία. Ο φόβος, η απόγνωση, η απορία εν τέλει, “τί φταίω εγώ;” είναι ιδέες που επανέρχονται ξανά και ξανά στις σελίδες του βιβλίου. Ο Φόερ κατορθώνει να πει μ’ ένα μυθιστόρημα όσα αδυνατούν να πουν δεκάδες αναλύσεις. Όταν χάνεται ένας άνθρωπος, σβήνει ένας ολόκληρος κόσμος. Ο γιος αυτού του ανθρώπου είναι ο πιο κατάλληλος για να μας το διηγηθεί.

Ένα εξαιρετικό βιβλίο!

Γνωστ. Το κείμενο δεν είναι διαφημιστικό.