Αν στο επόμενο βιβλίο μου έγραφα:

Μέσα στην αναστάτωσή του είχε ξεχάσει την αγαπημένη του Samsonite τσάντα στο ταξί. Τα νεύρα του ήταν τεντωμένα γιατί μόλις τον είχαν διαγράψει απ’ την οργάνωση. Κι η ανησυχία του μεγάλωνε όσο συνειδητοποιούσε τί θα γινόταν αν κάποιος αποκτούσε πρόσβαση στο MacBook Pro που βρισκόταν μέσα στη Samsonite του.

Αν είχα πληρωθεί απ’ τις εν λόγω εταιρείες για να διαφημίσω στους ανυποψίαστους αναγνώστες μου τα προϊόντα τους, δε θα είχα παραβιάσει έναν άγραφο κανόνα του συμβολαίου που υπογράφει ένας συγγραφέας με το αναγνωστικό κοινό; Όταν διαβάζεις ένα μυθιστόρημα δεν αναμένεις καθοδήγηση καταναλωτικών συμπεριφορών. Σίγουρα τα αφηγηματικά έργα επηρεάζουν τους ανθρώπους πολύ βαθειά. Όταν όμως ο δημιουργός δέχεται υποβολές σε σχέση με το περιεχόμενο των δράσεών του, αρχίζουμε να αμφισβητούμε όχι μόνο την κρίση, αλλά και τις προθέσεις του.

Είναι δουλειά του καλλιτέχνη να διαφημίσει προϊόντα; Και να το κάνει αυτό υπογείως, σαν να μην πρόκειται για διαφήμιση; Η γνώμη μου είναι πως ο δημιουργός έχει δικαίωμα να αναφέρεται σε προϊόντα, ως πολιτισμικά σημεία που μιλούν για την εποχή, κι άρα βοηθούν τις αφηγήσεις, αλλά η τοποθέτηση προϊόντων αλλοιώνει την αξία των έργων και τα υποτιμά. Ουσιαστικά, η τοποθέτηση προϊόντων καθιστά τα καλλιτεχνικά έργα ξεδιάντροπα οχήματα προπαγάνδισης ενός πολύ συγκεκριμένου τρόπου ζωής και μάλιστα με ύπουλο τρόπο. Ο δημιουργός, αντί να ονειρεύεται τον κόσμο και να τον αναπλάθει σύμφωνα με τη συνείδηση και την καρδιά του, γίνεται ένας στρατευμένος καλλιτέχνης στην υπηρεσία της διαφήμισης.

Η τοποθέτηση προϊόντων σ’ ένα καλλιτεχνικό έργο, μπορεί να μην αναβαθμίζει την αισθητική, ηθική ή καλλιτεχνική του αξία, αλλά ανεβάζει ενδεχομένως το ποσό που θα κερδίσει ο δημιουργός. Αν όμως είναι μόνο αυτός ο τρόπος για να παραχθούν έργα τέχνης, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μια κατάσταση όπου τα έργα τέχνης υποβάλλονται πρώτα στις βιοημηχανίες κι αν κρίνουν ότι μπορούν να γίνουν καλά οχήματα προώθησης προϊόντων, τότε τα χρηματοδοτούν. Μια τέτοια προοπτική, αλλάζει τη φύση όλων των εμπλεκόμενων στην καλλιτεχνική δημιουργία. Όπως κάποτε μιλούσαμε για τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό, έτσι τώρα θα μιλάμε για τον καπιταλιστικό ρεαλισμό: έργα που εκτός της καλλιτεχνικής τους αποστολής, θα είναι υποχρεωμένα να διαφημίζουν προϊόντα.

Γνωρίζω ότι είναι μεγάλο θέμα, και δε θέλω να γίνω δογματικός, γι’ αυτό θα εκτιμούσα πολύ τη γνώμη σας.