Όπως έγραψα και τις προάλλες– έχω μάθει όταν στριμώχνομαι ή όταν θυμώνω πολύ, να εκστομίζω πολύ βαριά, σκληρά και κάποιες φορές ανελέητα πράγματα. Μου είναι σχετικά εύκολο θέλω να πω να χρησιμοποιώ λόγια πολύ πληγωτικά κι αυστηρά, να διατυπώνω απειλές κι ύβρεις που όταν ο θυμός ξεθυμαίνει με γεμίζουν ενοχή. Δεν το κάνω συνειδητά. Πιθανότατα αναπαράγω μια παθογένεια που έρχεται απ’ τους προγόνους μου. Ξέρω πως συμβαίνει και σε πολλούς άλλους. Οι άνθρωποι μπορούμε να γίνουμε πάρα πολύ σκληροί και να πούμε πολύ βάναυσα λόγια όταν θυμώνουμε, ακόμα και με τους πιο προσφιλείς μας ανθρώπους. Μπορούμε να πληγώσουμε τους διπλανούς τους με τρόπους αδιανόητους. Η φυσική βία αφήνει μώλωπες, αλλά η συναισθηματική βία αφήνει βαθιές ψυχικές ουλές.

Πιστεύω ότι κανείς δεν αξίζει να πληγώνεται, όσα λάθη κι αν έχει κάνει. Δυστυχώς, όσο με αφορά έχω εκφράσει την αγάπη μου και μ’ αυτό τον παράδοξο κι απάνθρωπο τρόπο. Πλέον αμφιβάλλω αν αυτό λέγεται αγάπη. Κι αμφιβάλω αν αυτός που επιχειρεί να πληγώσει, καταφέρνει τελικά να προκαλέσει μεγάλη ζημιά. Γιατί πρώτα και κύρια είναι ο ίδιος ένας τραυματισμένος άνθρωπος που δεν γνωρίζει άλλο τρόπο για να επικοινωνήσει βαθύτερα και να σχετιστεί υγιέστερα με τους άλλους.

Όταν εκφράζω τόσο ακραία και σκληρά το θυμό μου πάνω σ’ ένα αγαπημένο πρόσωπο έχω μια πρόσκαιρη ανακούφιση, αλλά την αμέσως επόμενη μέρα νιώθω απαίσια. Έχω πληγώσει έναν άνθρωπο που αγαπώ, είμαι γεμάτος ενοχές, και το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να ζητήσω συγνώμη. Φυσικά θα μπορούσα να είμαι πιο προσεκτικός. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ασκείς λεκτική βία, να εκβιάζεις συναισθηματικά τους αγαπημένους σου ανθρώπους. Δε θα σε αγαπήσουν περισσότερο έτσι. Κατά πάσα πιθανότητα, έτσι τους διώχνεις. Ακόμα και η πιο σοβαρή αφορμή είναι ελάχιστη μπροστά στη σχέση που έχεις μ’ έναν αγαπημένο άνθρωπο. Βρίζοντάς τον, και πληγώνοντάς τον, ουσιαστικά του λες φύγε μακριά μου, είμαι τοξικός. Ίσως έτσι να τον προστατεύεις. Αλλά μέχρι να το καταλάβει θα έχει σίγουρα ταλαιπωρηθεί.

Κατανοώ ότι οι γηραιότεροι άνθρωποι είναι πλέον σε ηλικίες που δύσκολα αλλάζουν. Για εμάς όμως τους νεότερους, υπάρχει ακόμα ελπίδα, να σταματήσουμε το φαύλο κύκλο της λεκτικής βίας και των συναισθηματικών εκβιασμών. Δεν είναι εύκολο, αλλά αξίζει τον κόπο.

Η βία μπορεί να ειναι μία φυσική κατάσταση, αλλά φυσιολογική, αποδεκτή δηλαδή δεν είναι. Είναι ανθρωποκτόνος και δε σε βοηθά να ζήσεις όπως θες. Η οργή είναι διαχειρίσιμη, δεν είναι απαραίτητο να διοχετεύεται επάνω στο συνάνθρωπό μας. Τα λόγια που πληγώνουν μπορούν σταδιακά να γίνουν λόγια που θεραπεύουν.