Μια νεαρή φίλη μου πέρασε φέτος σε πανεπιστημιακό τμήμα Δημοσιογραφίας κι ένιωσα αυτόματα την ανάγκη να της δώσω μερικές συμβουλές. Ευτυχώς συνειδητοποίησα γρήγορα ότι η δημοσιογραφία δεν είναι κάτι που αρχίζει με τις σπουδές, οπότε οι συμβουλές μου δε θα μπορούσαν παρά να προορίζονται για έναν νέο δημοσιογράφο κι όχι σ’ έναν “επίδοξο” δημοσιογράφο. Δημοσιογράφοι είμαστε ήδη απ’ το σχολείο. Καθετί που δημοσιεύεται προς ένα ευρύτερο κοινό, είναι δημοσιογραφία. Έτσι, όταν μετά τις ευχές μου, η φίλη μου είπε “ευχαριστώ συνάδελφε!” είπα μέσα μου ότι είναι σε καλό δρόμο.
Μπορεί να μην έχω κάνει σπουδές δημοσιογραφίας, αλλά αναγνωρίζω τη χρησιμότητα κάθε προσπάθειας συστηματοποίησης της γνώσης, γι’ αυτό και θεωρώ πολύ χρήσιμο οτιδήποτε κάνει κάποιος προκειμένου να εμβαθύνει σ’ αυτό που τον ενδιαφέρει και τον παθιάζει. Άλλος μαθαίνει δίπλα σε επαγγελματίες, άλλος πηγαίνει σε δημόσιες ή ιδιωτικές σχολές, άλλος πειραματίζεται κι αυτομορφώνεται, άλλος κάνει ένα συνδυασμό όλων αυτών. Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο ίδιο σημείο. Όταν αγαπάς ένα αντικείμενο, και παρακολουθείς διαρκώς τις τάσεις αλλά και τον εαυτό σου, θα κάνεις το καλύτερο δυνατό ώστε να τιμήσεις την επιλογή σου. Ακολοθούν δέκα συμβουλές μου:
1.
Αυτό που θα σου πρότεινα να κάνεις άμεσα ως νέος δημοσιογράφος είναι να φτιάξεις ένα μπλογκ και να το εμπλουτίσεις με όσα σε απασχολούν. Να πειραματιστείς, να εκθέσεις τις δουλειές σου, τις σκέψεις του, ό,τι επιθυμείς. Στο μέλλον, το μπλογκ αυτό θα είναι ο καθρέφτης σου. Αν κάποιος σε αναζητήσει για εργασία, αυτό θα δει πρώτο στις αναζητήσεις. Αν θελήσεις να αυτοπαρουσιαστείς σε μια πηγή, και πάλι εκεί θα στηριχτείς. Το μπλογκ είναι το πλέον απαραίτητο εργαλείο για έναν δημοσιογράφο, πόσο μάλλον για έναν νέο. Μετά από 15 χρόνια δουλειάς σε ποικίλα Μέσα Ενημέρωσης έχω να πω ότι το Διαδίκτυο κι οι εφαρμογές του συνιστούν για τη δημοσιογραφία και για τους δημοσιογράφους μια τεράστια ευκαιρία.
2.
Έπειτα θα πρότεινα να ξεκινήσεις λογαριασμούς σε επιλεγμένα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Έτσι θα κερδίσεις νέες επαφές, θα ανανεώσεις παλαιότερες, θα δικτυωθείς, και θα έχεις ένα πολύ καλό εργαλείο έρευνας στα χέρια σου. Να ξεκινήσεις ή να μπεις σε διαλόγους πάνω σε ζητήματα που σ’ ενδιαφέρουν. Να γνωρίσεις ανθρώπους το παράδειγμα των οποίων σε εμπνέει.
3.
Σημαντικό είναι να μάθεις να χειρίζεται μια κάμερα και μια βιντεοκάμερα. Οι ψηφιακές δεξιότητες θα γίνονται όλο και πιο απαραίτητες από εδώ και στο εξής.
4.
Η κατοχή έξυπνου τηλεφώνου και φορητών συσκευώς είναι απαραίτητη, διότι σ’ αυτό το πεδίο θα συντελεστούν πολλές μεγάλες αλλαγές. Η γνώση εφαρμογών κι η λειτουργία τους στην υπηρεσία της δημοσιογραφίας είναι κάτι που θα γίνεται όλο και πιο σημαντικό τα χρόνια που έρχονται.
5.
Εμπλούτισε τα προσόντα σου με ειδικές δεξιότητες. Μάθε μοντάζ, μίξη ήχου, προγραμματισμό.
6.
Ενημερώσου και παρακολούθησε τις νέες τάσεις, μείνε συνεχώς ενημερωμένος σχετικά με τις εξελίξεις στα Μέσα.
7.
Μην ξεχνάς ότι μια απ’ τις πλέον βασικές δουλειές σου ως δημοσιογράφος, είναι να ερευνάς. Ένα χαρτί, ένα μολύβι, κι ένα καταγραφικό μέσο, συχνά κάνουν όλη τη δουλειά.
8.
Πειραματίσου ανελέητα. Μάθε όσα περισσότερα μπορείς για το Crowdsourcing, το data journalism, την χρήση infographics.
9.
Μέσα στο πλαίσιο της διαρκούς επιμόρφωσής σου, φρόντισε να εξοικειωθείς με τα παλιά και τα νέα αφηγηματικά εργαλεία. Εν πολλοίς, η δουλειά σου θα είναι να λες την είδηση ή τη γνώμη μ’ έναν ελκυστικό τρόπο.
10.
Να θυμάσαι γιατί κάνεις αυτό που κάνεις. Να στοχάζεσαι και να διαβάζεις συνέχεια. Ο ρόλος της δημοσιογραφίας είναι πολύπλευρος κι είναι εύκολο να εκτραπεί σε γκρίζες ή κίτρινες περιοχές. Να υπηρετείς τις αξίες και τις αρχές σου.
Μανώλη,
Γεια και χαρά!
Ως νεοσσός δημοσιογραφίσκος, ομολογώ ότι θα… κλέψω κάποιες από τις συμβουλές για τη φίλη σου.
Μέσα στην ανεργία, τα ζόρια και τις απογοητεύσεις του επαγγέλματος, ευτυχώς ο κλάδος έχει (και δικαιούται να έχει) ανθρώπους με μεράκι που ασχολούνται ακόμα με τον έρωτα του καλού, που βάζουν το «κεφάλι τους στον ντορβά», που εργάζονται με το σπαθί τους, κατά μόνας και με μόνη ηθική (και συχνά υλική) συμπαράσταση αυτήν των φίλων, της οικογένειάς και όποιων αναγνωστών…
Τα σέβη μου, αναμένοντας… αφορμή για συνάντηση (σεμινάρια, εκδήλωση κλπ.)
Αλέξη να είσαι καλά! Θα συναντηθούμε και θα συνεργαστούμε ξανά. Όταν μοιράζεσαι κοινές αξίες με συναδέλφους, όλα γίνονται πιο φωτεινά.